เมนู

9. เสนาวาสสิกฺขาปทวณฺณนา

นวเม ตโต เจ อุตฺตรีติ ติรตฺตโต อุตฺตริ จตุตฺถทิวเส อตฺถงฺคเต สูริเย เสนาย ติฏฺฐตุ วา นิสีทตุ วา สยตุ วา, สเจปิ อากาเส อิทฺธิยา กญฺจิ อิริยาปถํ กปฺเปติ, ปาจิตฺติยเมวฯ

สาวตฺถิยํ ฉพฺพคฺคิเย อารพฺภ อติเรกติรตฺตํ เสนาย วสนวตฺถุสฺมิํ ปญฺญตฺตํ, สาธารณปญฺญตฺติ, อนาณตฺติกํ, ติกปาจิตฺติยํ, อูนกติรตฺเต อติเรกสญฺญิโน, เวมติกสฺส วา ทุกฺกฏํฯ อูนกสญฺญิสฺส, ตติยาย รตฺติยา ปุรารุณา นิกฺขมิตฺวา ปุน วสโต, คิลานสฺส วา คิลานกรณีเยน วา วสโต, ปฏิเสนารุทฺธาย เสนาย, เกนจิ ปลิพุทฺธสฺส, อาปทาสุ, อุมฺมตฺตกาทีนญฺจ อนาปตฺติฯ ติรตฺตาติกฺกโม, เสนาย สูริยสฺส อตฺถงฺคโม, คิลานตาทีนํ อภาโวติ อิมาเนตฺถ ตีณิ องฺคานิฯ สมุฏฺฐานาทีนิ เอฬกโลมสทิสาเนวาติฯ

เสนาวาสสิกฺขาปทวณฺณนา นิฏฺฐิตาฯ

10. อุยฺโยธิกสิกฺขาปทวณฺณนา

ทสเม อุคฺคนฺตฺวา อุคฺคนฺตฺวา เอตฺถ ยุชฺฌนฺตีติ อุยฺโยธิกํ, สมฺปหารฏฺฐานสฺเสตํ นามํฯ พลสฺส อคฺคํ ชานนฺติ เอตฺถาติ พลคฺคํ, พลคณนฏฺฐานนฺติ อตฺโถฯ เสนาย วิยูหํ เสนาพฺยูหํ, เสนานิเวสสฺเสตํ นามํฯ อนีกสฺส ทสฺสนํ อนีกทสฺสนํฯ อนีกํ นาม ‘‘ทฺวาทสปุริโส หตฺถี, ติปุริโส อสฺโส, จตุปฺปุริโส รโถ’’ติอิมินา (ปาจิ. 314) ลกฺขเณน ตโย หตฺถี ปจฺฉิมกํ หตฺถานีกํ, อสฺสานีกรถานีเกสุปิ เอเสว นโยฯ จตฺตาโร ปน อาวุธหตฺถา ปุริสา ปจฺฉิมกํ ปตฺตานีกํฯ เอเตสุ ยํกิญฺจิ ทสฺสนาย คจฺฉโต ปเท ปเท ทุกฺกฏํ, ทสฺสนูปจาเร ฐตฺวา ปสฺสโต ปาจิตฺติยํ, อุปจารํ ปน วิชหิตฺวา ปุนปฺปุนํ ปสฺสโต ปโยเค ปโยเค ปาจิตฺติยํฯ เสสํ อุยฺยุตฺตเสนาสิกฺขาปเท วุตฺตนเยเนว เวทิตพฺพํ, อาปตฺติเภโท ปเนตฺถ นตฺเถวาติฯ

อุยฺโยธิกสิกฺขาปทวณฺณนา นิฏฺฐิตาฯ

อเจลกวคฺโค ปญฺจโมฯ

6. สุราปานวคฺโค

1. สุราปานสิกฺขาปทวณฺณนา

สุราปานวคฺคสฺส ปฐเม สุราเมรยปาเนติ เอตฺถ ปิฏฺฐาทีหิ กตํ มชฺชํ สุรา, ปุปฺผาทีหิ กโต อาสโว เมรยํ, ตทุภยมฺปิ พีชโต ปฏฺฐาย กุสคฺเคนาปิ ปิวโต ปโยเค ปโยเค ปาจิตฺติยํฯ

โกสมฺพิยํ สาคตตฺเถรํ อารพฺภ มชฺชปิวนวตฺถุสฺมิํ ปญฺญตฺตํ, สาธารณปญฺญตฺติ, อนาณตฺติกํ, ติกปาจิตฺติยํ, อมชฺเช มชฺชสญฺญิสฺส, เวมติกสฺส วา ทุกฺกฏํฯ อมชฺชสญฺญิสฺส, อมชฺชํ มชฺชวณฺณคนฺธรสํ โลณโสวีรกํ วา สุตฺตํ วา ปิวโต, วาสคฺคาหาปนตฺถํ อีสกํ มชฺชํ ปกฺขิปิตฺวา สูปาทีนิ ปจนฺติ, เตสุ สูปสมฺปากาทีสุ , อามลกรสาทีหิ อมชฺชํ มชฺชสทิสํ อริฏฺฐํ กโรนฺติ, ตํ ปิวโต, อุมฺมตฺตกาทีนญฺจ อนาปตฺติฯ มชฺชภาโว, ตสฺส ปานญฺจาติ อิมาเนตฺถ ทฺเว องฺคานิฯ สมุฏฺฐานาทีนิ เอฬกโลมสทิสานิ, อิทํ ปน โลกวชฺชํ, อกุสลจิตฺตํ, ติเวทนนฺติฯ

สุราปานสิกฺขาปทวณฺณนา นิฏฺฐิตาฯ

2. องฺคุลิปโตทกสิกฺขาปทวณฺณนา

ทุติเย องฺคุลิปโตทเกติ องฺคุลีหิ อุปกจฺฉกาทิฆฏฺฏนํ วุจฺจติ, อปิจ เยน เกนจิ สรีราวยเวน หสาธิปฺปายสฺส อุปสมฺปนฺนํ ผุสโต ปาจิตฺติยํฯ

สาวตฺถิยํ ฉพฺพคฺคิเย อารพฺภ องฺคุลิปโตทเกน หสนวตฺถุสฺมิํ ปญฺญตฺตํ, สาธารณปญฺญตฺติ, อนาณตฺติกํ, ติกปาจิตฺติยํ, อนุปสมฺปนฺเน ติกทุกฺกฏํ, อิธ ปน ภิกฺขุนีปิ ภิกฺขุสฺส, ภิกฺขุ จ ภิกฺขุนิยา อนุปสมฺปนฺโน เอว, กายปฺปฏิพทฺธาทีสุ สพฺพตฺถ ทุกฺกฏเมวฯ น หสนาธิปฺปายสฺส, สติ กรณีเย อามสโต, อุมฺมตฺตกาทีนญฺจ อนาปตฺติฯ หสาธิปฺปายตา, อุปสมฺปนฺนสฺส กาเยน กายามสนนฺติ อิมาเนตฺถ ทฺเว องฺคานิฯ สมุฏฺฐานาทีนิ ปฐมปาราชิกสทิสาเนวาติฯ

องฺคุลิปโตทกสิกฺขาปทวณฺณนา นิฏฺฐิตาฯ