เมนู

อนิยตกณฺโฑ

1. ปฐมานิยตสิกฺขาปทวณฺณนา

อนิยตุทฺเทเส อิเม โข ปนาติอาทิ วุตฺตนยเมวฯ มาตุคาเมนาติ ตทหุชาตายปิ ชีวมานกมนุสฺสิตฺถิยาฯ เอโก เอกายาติ เอโก ภิกฺขุ มาตุคามสงฺขาตาย เอกาย อิตฺถิยา สทฺธิํฯ รโหติ จกฺขุสฺส รโหฯ กิญฺจาปิ ปาฬิยํ (ปารา. 445) โสตสฺส รโห อาคโต, จกฺขุสฺเสว ปน รโห ‘‘รโห’’ติ อิธ อธิปฺเปโตฯ สเจปิ หิ ปิหิตกวาฏสฺส คพฺภสฺส ทฺวาเร นิสินฺโน วิญฺญู ปุริโส โหติ, เนว อนาปตฺติํ กโรติฯ ยตฺถ ปน สกฺกา ทฏฺฐุํ, ตาทิเส อนฺโตทฺวาทสหตฺเถปิ โอกาเส นิสินฺโน สจกฺขุโก วิกฺขิตฺตจิตฺโตปิ นิทฺทายนฺโตปิ อนาปตฺติํ กโรติ, สมีเป ฐิโตปิ อนฺโธ น กโรติ, จกฺขุมาปิ นิปชฺชิตฺวา นิทฺทายนฺโตปิ น กโรติ, อิตฺถีนํ ปน สตมฺปิ น กโรติเยว, เตน วุตฺตํ ‘‘รโหติ จกฺขุสฺส รโห’’ติฯ ปฏิจฺฉนฺเน อาสเนติ กุฏฺฏาทีหิ ปฏิจฺฉนฺโนกาเสฯ อลํกมฺมนิเยติ กมฺมกฺขมํ กมฺมโยคฺคนฺติ กมฺมนิยํ, อลํ ปริยตฺตํ กมฺมนิยภาวายาติ อลํกมฺมนิยํ, ตสฺมิํ อลํกมฺมนิเยฯ ยตฺถ อชฺฌาจารํ กโรนฺตา สกฺโกนฺติ ตํ กมฺมํ กาตุํ, ตาทิเสติ อตฺโถฯ นิสชฺชํ กปฺเปยฺยาติ นิสชฺชํ กเรยฺย, นิสีเทยฺยาติ อตฺโถฯ เอตฺถ จ สยนมฺปิ นิสชฺชาย เอว สงฺคหิตํฯ สทฺเธยฺยวจสาติ สทฺธาตพฺพวจนา, อริยสาวิกาติ อตฺโถฯ นิสชฺชํ ภิกฺขุ ปฏิชานมาโนติ กิญฺจาปิ เอวรูปา อุปาสิกา ทิสฺวา วทติ, อถ โข ภิกฺขุ นิสชฺชํ ปฏิชานมาโนว ติณฺณํ ธมฺมานํ อญฺญตเรน กาเรตพฺโพ, น อปฺปฏิชานมาโนติ อตฺโถฯ เยน วา สาติ นิสชฺชาทีสุ อากาเรสุ เยน วา อากาเรน สทฺธิํ เมถุนาทีนิ อาโรเปตฺวา สา อุปาสิกา วเทยฺย, ปฏิชานมาโนว เตน โส ภิกฺขุ กาเรตพฺโพ, เอวรูปายปิ หิ อุปาสิกาย วจนมตฺเตน อากาเรน น กาเรตพฺโพติ อตฺโถฯ กสฺมา? ยสฺมา ทิฏฺฐํ นาม ตถาปิ โหติ, อญฺญถาปีติฯ อยํ ธมฺโม อนิยโตติ ติณฺณํ อาปตฺตีนํ ยํ อาปตฺติํ วา วตฺถุํ วา ปฏิชานาติ, ตสฺส วเสน กาเรตพฺพตาย อนิยโตฯ

สาวตฺถิยํ อุทายิตฺเถรํ อารพฺภ มาตุคาเมน สทฺธิํ วุตฺตปฺปกาเร อาสเน นิสชฺชกปฺปนวตฺถุสฺมิํ ปญฺญตฺตํ, อสาธารณปญฺญตฺติ, อนาณตฺติกํ, เมถุนธมฺมสนฺนิสฺสิตกิเลสสงฺขาเตน รหสฺสาเทน มาตุคามสฺส สนฺติกํ คนฺตุกามตาย อกฺขิอญฺชนาทิโต ปฏฺฐาย สพฺพปโยเคสุ ทุกฺกฏํฯ คนฺตฺวา ตสฺมิํ วา นิสินฺเน อิตฺถี นิสีทตุ, ตสฺสา วา นิสินฺนาย โส นิสีทตุ, อปจฺฉา อปุริมํเยว อุโภ วา นิสีทนฺตุ, อุภินฺนํ นิสชฺชาย ปาจิตฺติยํฯ สเจ ปน กายสํสคฺคํ วา เมถุนํ วา สมาปชฺชติ, เตสํ วเสน กาเรตพฺโพฯ นิปชฺชเนปิ เอเสว นโยฯ วุตฺตปฺปกาเร ปุริเส นิปชฺชิตฺวา อนิทฺทายนฺเต อนนฺเธ วิญฺญุปุริเส อุปจารคเต สติ, ฐิตสฺส, อรโหเปกฺขสฺส, อญฺญวิหิตสฺส จ นิสชฺชนปจฺจยา อนาปตฺติฯ อุมฺมตฺตกาทีนํ ปน ตีหิปิ อาปตฺตีหิ อนาปตฺติฯ สิยา สีลวิปตฺติ, สิยา อาจารวิปตฺติฯ ยํ ปน อาปตฺติํ ปฏิชานาติ, ตสฺสา วเสน องฺคเภโท ญาตพฺโพฯ สมุฏฺฐานาทีนิ ปฐมปาราชิกสทิสาเนวาติฯ

ปฐมานิยตสิกฺขาปทวณฺณนา นิฏฺฐิตาฯ

2. ทุติยานิยตสิกฺขาปทวณฺณนา

ทุติเย อิตฺถีปิ ปุริโสปิ โย โกจิ วิญฺญู อนนฺโธ อพธิโร อนฺโตทฺวาทสหตฺเถ โอกาเส ฐิโต วา นิสินฺโน วา วิกฺขิตฺโตปิ นิทฺทายนฺโตปิ อนาปตฺติํ กโรติฯ พธิโร ปน จกฺขุมาปิ, อนฺโธ วา อพธิโรปิ น กโรติฯ ปาราชิกาปตฺติญฺจ ปริหาเปตฺวา ทุฏฺฐุลฺลวาจาปตฺติ วุตฺตาติ อยํ วิเสโสฯ เสสํ ปุริมนเยเนว เวทิตพฺพํฯ สมุฏฺฐานาทีนิ ปเนตฺถ อทินฺนาทานสทิสาเนวาติฯ

ทุติยานิยตสิกฺขาปทวณฺณนา นิฏฺฐิตาฯ

อุทฺทิฏฺฐา โขติอาทิ สพฺพตฺถ วุตฺตนเยเนว เวทิตพฺพํฯ

กงฺขาวิตรณิยา ปาติโมกฺขวณฺณนาย

อนิยตวณฺณนา นิฏฺฐิตาฯ

นิสฺสคฺคิยกณฺโฑ

อิโต ปรํ ปน อิเม โข ปนาติอาทิ สพฺพตฺถ วุตฺตนเยเนว เวทิตพฺพํฯ

1. จีวรวคฺโค