เมนู

9. อุกฺขิตฺตสมฺโภคสิกฺขาปทวณฺณนา

[424] นวเม ปโยคคณนายาติ ทานคฺคหณปฺปโยคคณนายฯ สํวาเส กมฺมปริโยสานวเสน, สหเสยฺยาย เอกสฺมิํ นิปนฺเน อิตรสฺส นิปชฺชนปโยควเสน อาปตฺติปริจฺเฉโท เวทิตพฺโพฯ เอตฺถ จ ปทภาชเน ‘‘เอกจฺฉนฺเน’’ติ อวิเสเสน วุตฺตตฺตา นานูปจาเรปิ เอกจฺฉนฺเน นิปชฺชนฺตสฺส อาปตฺติฯ เตเนว มาติกาฏฺฐกถายํ (กงฺขา. อฏฺฐ. อุกฺขิตฺตสมฺโภคสิกฺขาปทวณฺณนา) วุตฺตํ ‘‘สห วา เสยฺยํ กปฺเปยฺยาติ นานูปจาเรปิ เอกจฺฉนฺเน นิปชฺเชยฺยา’’ติฯ ปณฺณตฺติํ อชานนฺเตน อรหตาปิ กิริยาพฺยากตจิตฺเตน อาปชฺชิตพฺพตฺตา ‘‘ติจิตฺต’’นฺติ วุตฺตํฯ ยํ ปน เกนจิ วุตฺตํ ‘‘ติจิตฺตนฺติ เอตฺถ วิปากาพฺยากตจิตฺเตน สห วา เสยฺยํ กปฺเปยฺยาติ เอวมตฺโถ ทฏฺฐพฺโพ, อญฺญถา สจิตฺตกตฺตา สิกฺขาปทสฺส กิริยาพฺยากตํ สนฺธาย น ยุชฺชตี’’ติ, ตํ น คเหตพฺพํฯ น หิ สจิตฺตกสิกฺขาปทวีติกฺกโม อรหโต น สมฺภวติฯ เตเนว ปถวีขณนาทีสุ สจิตฺตกสิกฺขาปเทสุ ติจิตฺตเมว วุตฺตํฯ เสสเมตฺถ อุตฺตานเมวฯ อกตานุธมฺมตา, ชานนา, สมฺโภคาทิกรณนฺติ อิมานิ ปเนตฺถ ตีณิ องฺคานิฯ

อุกฺขิตฺตสมฺโภคสิกฺขาปทวณฺณนา นิฏฺฐิตาฯ

10. กณฺฏกสิกฺขาปทวณฺณนา

[428] ทสเม ปิเรติ นิปาตปทํฯ สมฺโพธเน วตฺตมานํ ปร-สทฺเทน สมานตฺถํ วทนฺตีติ อาห ‘‘ปร อมามกา’’ติ, อมฺหากํ อนชฺฌตฺติกภูตาติ อตฺโถฯ ปิเรติ วา ‘‘ปรโต’’ติ อิมินา สมานตฺถํ นิปาตปทํ, ตสฺมา จร ปิเรติ ปรโต คจฺฉ, มา อิธ ติฏฺฐาติ เอวมฺเปตฺถ อตฺโถ เวทิตพฺโพฯ เสสเมตฺถ ปุริมสิกฺขาปททฺวเย วุตฺตนยเมวฯ

กณฺฏกสิกฺขาปทวณฺณนา นิฏฺฐิตาฯ

นิฏฺฐิโต สปฺปาณกวคฺโค สตฺตโมฯ

8. สหธมฺมิกวคฺโค

1. สหธมฺมิกสิกฺขาปทวณฺณนา

[434] สหธมฺมิกวคฺคสฺส ปฐมสิกฺขาปเท วาจาย วาจาย อาปตฺตีติ อนาทริยภยา เลเสน เอวํ วทนฺตสฺส อาปตฺติฯ เสสเมตฺถ อุตฺตานเมวฯ อุปสมฺปนฺนสฺส ปญฺญตฺเตน วจนํ, อสิกฺขิตุกามตาย เอวํ วจนนฺติ อิมานิ ปเนตฺถ ทฺเว องฺคานิฯ

สหธมฺมิกสิกฺขาปทวณฺณนา นิฏฺฐิตาฯ