ภุตฺวา คเตสูติ เอตฺถ อคเตสุปิ โภชนกิจฺเจ นิฏฺฐิเต คณฺหิตุํ วฏฺฏติ ฯ ตานิ จ เตหิ เอกโต น คหิตานีติ เยหิ โภชเนหิ วิสงฺเกโต นตฺถิ, ตานิ โภชนานิ เตหิ ภิกฺขูหิ เอกโต น คหิตานิ เอเกน ปจฺฉา คหิตตฺตาฯ มหาเถเรติ ภิกฺขู สนฺธาย วุตฺตํฯ ทูตสฺส ปุน ปฏิปถํ อาคนฺตฺวา ‘‘ภตฺตํ คณฺหถา’’ติ วจนภเยน ‘‘คามทฺวาเร อฏฺฐตฺวาวา’’ติ วุตฺตํฯ ตตฺถ ตตฺถ คนฺตฺวาติ อนฺตรวีถิอาทีสุ ตตฺถ ตตฺถ ฐิตานํ สนฺติกํ คนฺตฺวาฯ ภิกฺขูนํ อตฺถาย ฆรทฺวาเร ฐเปตฺวา ทิยฺยมาเนปิ เอเสว นโยฯ นิวตฺตถาติ วุตฺตปเท นิวตฺติตุํ วฏฺฏตีติ ‘‘นิวตฺตถา’’ติ วิจฺฉินฺทิตฺวา ปจฺฉา ‘‘ภตฺตํ คณฺหถา’’ติ วุตฺตตฺตา วฏฺฏติฯ เสสเมตฺถ อุตฺตานเมวฯ คณโภชนตา, สมยาภาโว, อชฺโฌหรณนฺติ อิมานิ ปเนตฺถ ตีณิ องฺคานิฯ

คณโภชนสิกฺขาปทวณฺณนา นิฏฺฐิตาฯ

3. ปรมฺปรโภชนสิกฺขาปทวณฺณนา

[221] ตติเย กุลปฏิปาฏิยา อพฺโพจฺฉินฺนํ กตฺวา นิรนฺตรํ ทิยฺยมานตฺตา ‘‘ภตฺตปฏิปาฏิ อฏฺฐิตา โหตี’’ติ ปาฬิยํ วุตฺตํ, อนฺตรา อฏฺฐตฺวา นิรนฺตรํ ปวตฺตาติ วุตฺตํ โหติฯ อุปจารวเสนาติ โวหารวเสนฯ น หิ โส พทรมตฺตเมว เทติ, อุปจารวเสน ปน เอวํ วทติฯ พทรจุณฺณสกฺขราทีหิ ปโยชิตํ ‘‘พทรสาฬว’’นฺติ วุจฺจติฯ

[226] วิกปฺปนาวเสเนว ตํ ภตฺตํ อสนฺตํ นาม โหตีติ อนุปญฺญตฺติวเสน วิกปฺปนํ อฏฺฐเปตฺวา ยถาปญฺญตฺตํ สิกฺขาปทเมว ฐปิตํฯ ปริวาเร ปน วิกปฺปนาย อนุชานนมฺปิ อนุปญฺญตฺติสมานนฺติ กตฺวา ‘‘จตสฺโส อนุปญฺญตฺติโย’’ติ วุตฺตํฯ มหาปจฺจริอาทีสุ วุตฺตนยํ ปจฺฉา วทนฺโต ปาฬิยา สํสนฺทนโต ปรมฺมุขาวิกปฺปนเมว ปติฏฺฐาเปสิฯ เกจิ ปน ‘‘ตทา อตฺตโน สนฺติเก ฐเปตฺวา ภควนฺตํ อญฺญสฺส อภาวโต เถโร สมฺมุขาวิกปฺปนํ นากาสิ, ภควตา จ วิสุํ สมฺมุขาวิกปฺปนา น วุตฺตา, ตถาปิ สมฺมุขาวิกปฺปนาปิ วฏฺฏตี’’ติ วทนฺติฯ