ทฺวินฺนมฺปิ สํวิทหิตฺวา มคฺคปฺปฏิปตฺติ , อวิสงฺเกตํ, สมยาภาโว, อนาปทา, คามนฺตโรกฺกมนํ วา อทฺธโยชนาติกฺกโม วาติ อิมานิ ปเนตฺถ ปญฺจ องฺคานิฯ เอกโตอุปสมฺปนฺนาทีหิ สทฺธิํ คจฺฉนฺตสฺส ปน มาตุคามสิกฺขาปเทน อาปตฺติฯ

สํวิทหนสิกฺขาปทวณฺณนา นิฏฺฐิตาฯ

8. นาวาภิรุหนสิกฺขาปทวณฺณนา

[188] อฏฺฐเม โลกสฺสาทมิตฺตสนฺถววเสน กีฬาปุเรกฺขารา สํวิทหิตฺวาติ อยํ วิเสโส ‘‘เอวมิเม…เป.… ภิกฺขุนีหิ สทฺธิํ นาวาย กีฬนฺตี’’ติ อิมินา ‘‘อุทฺธํคามินิํ วา อโธคามินิํ วา’’ติ อิมินา จ สิทฺโธฯ

[189] นทิยา กุโต คามนฺตรนฺติ อาห ‘‘ยสฺสา นทิยา’’ติอาทิฯ ‘‘ตสฺสา สคามกตีรปสฺเสน…เป.… อทฺธโยชนคณนายาติ เอเกกปสฺเสเนว คมนํ สนฺธาย วุตฺตตฺตา ตาทิสิกาย นทิยา มชฺเฌน คจฺฉนฺตสฺส คามนฺตรคณนาย อทฺธโยชนคณนาย จ อาปตฺตี’’ติ วทนฺติฯ สพฺพอฏฺฐกถาสูติอาทินา อตฺตนา วุตฺตเมวตฺถํ สมตฺเถติฯ ‘‘กีฬาปุเรกฺขารตาย ภิกฺขุนิยา สทฺธิํ สํวิธาย นาวํ อภิรุหนฺตสฺส นทิยํเยว ปาจิตฺติยสฺส วุตฺตตฺตา วาปิสมุทฺทาทีสุ กีฬาปุเรกฺขารตาย ทุกฺกฏเมว, น ปาจิตฺติย’’นฺติ วทนฺติฯ ‘‘โลกสฺสาทมิตฺตสนฺถววเสน กีฬาปุเรกฺขารา สํวิทหิตฺวา’’ติ วจนโต เกจิ ‘‘อิมํ สิกฺขาปทํ อกุสลจิตฺตํ โลกวชฺช’’นฺติ วทนฺติ, ตํ น คเหตพฺพํฯ กีฬาปุเรกฺขารตาย หิ อภิรุหิตฺวาปิ คามนฺตโรกฺกมเน อทฺธโยชนาติกฺกเม วา กุสลาพฺยากตจิตฺตสมงฺคีปิ หุตฺวา อาปตฺติํ อาปชฺชติ ฯ ยทิ หิ โส สํเวคํ ปฏิลภิตฺวา อรหตฺตํ วา สจฺฉิกเรยฺย, นิทฺทํ วา โอกฺกเมยฺย, กมฺมฏฺฐานํ วา มนสิ กโรนฺโต คจฺเฉยฺย, กุโต ตสฺส อกุสลจิตฺตสมงฺคิตา, เยนิทํ สิกฺขาปทํ อกุสลจิตฺตํ โลกวชฺชนฺติ วุจฺจติ, ตสฺมา ปณฺณตฺติวชฺชํ ติจิตฺตนฺติ สิทฺธํฯ เสสเมตฺถ อุตฺตานเมวฯ

นาวาภิรุหนสิกฺขาปทวณฺณนา นิฏฺฐิตาฯ

9. ปริปาจิตสิกฺขาปทวณฺณนา

[194] นวเม ปฏิยาทิตนฺติ ภิกฺขูนํ อตฺถาย สมฺปาทิตํฯ ญาตกา วา โหนฺติ ปวาริตา วาติ เอตฺถ สเจปิ ภิกฺขุโน อญฺญาตกา อปฺปวาริตา จ สิยุํ, ภิกฺขุนิยา ญาตกา ปวาริตา เจ, วฏฺฏติฯ

[197] ปาปภิกฺขูนํ ปกฺขุปจฺเฉทาย อิทํ ปญฺญตฺตํ, ตสฺมา ปญฺจโภชเนเยว อาปตฺติ วุตฺตาฯ ปญฺจ โภชนานิ ฐเปตฺวา สพฺพตฺถ อนาปตฺตีติ อิทํ ปน อิมินา สิกฺขาปเทน อนาปตฺติทสฺสนตฺถํ วุตฺตํฯ วิญฺญตฺติยา อุปฺปนฺนํ ปริภุญฺชนฺตสฺส หิ อญฺญตฺถ วุตฺตนเยน ทุกฺกฏํฯ เสสํ อุตฺตานเมวฯ ภิกฺขุนิปริปาจิตภาโว, ชานนํ, คิหิสมารมฺภาภาโว, โอทนาทีนํ อญฺญตรตา, ตสฺส อชฺโฌหรณนฺติ อิมานิ ปเนตฺถ ปญฺจ องฺคานิฯ

ปริปาจิตสิกฺขาปทวณฺณนา นิฏฺฐิตาฯ

10. รโหนิสชฺชสิกฺขาปทวณฺณนา

[198] ทสเม อุปนนฺทสฺส จตุตฺถสิกฺขาปเทนาติ อปฺปฏิจฺฉนฺเน มาตุคาเมน สทฺธิํ รโหนิสชฺชสิกฺขาปทํ สนฺธาย วุตฺตํฯ กิญฺจาปิ ตํ อเจลกวคฺเค ปญฺจมสิกฺขาปทํ โหติ, อุปนนฺทตฺเถรํ อารพฺภ ปญฺญตฺเตสุ ปน จตุตฺถภาวโต ‘‘อุปนนฺทสฺส จตุตฺถสิกฺขาปเทนา’’ติ วุตฺตํฯ จตุตฺถสิกฺขาปทสฺส วตฺถุโต อิมสฺส สิกฺขาปทสฺส วตฺถุโน ปฐมํ อุปฺปนฺนตฺตา อิทํ สิกฺขาปทํ ปฐมํ ปญฺญตฺตํฯ อิมินา จ สิกฺขาปเทน เกวลํ ภิกฺขุนิยา เอว รโหนิสชฺชาย อาปตฺติ ปญฺญตฺตา, อุปริ มาตุคาเมน สทฺธิํ รโหนิสชฺชาย อาปตฺติ วิสุํ ปญฺญตฺตาติ ทฏฺฐพฺพํฯ

รโหนิสชฺชสิกฺขาปทวณฺณนา นิฏฺฐิตาฯ

นิฏฺฐิโต ภิกฺขุนิวคฺโค ตติโยฯ

4. โภชนวคฺโค