เมนู

อุปาลิปญฺหกถาวณฺณนา

[351] อุปาลิปญฺเห ยํ วตฺตพฺพํ, ตํ อฏฺฐกถายํ ทสฺสิตเมวฯ ตตฺถ อนุนยนฺโตติ อนุชานาเปนฺโต, เภทสฺส อนุรูปํ วา โพเธนฺโต, ยถา เภโท โหติ, เอวํ ภินฺทิตพฺเพ ภิกฺขู วิญฺญาเปนฺโตติ อตฺโถฯ เตนาห ‘‘น ตุมฺหาก’’นฺติอาทิฯ

[352] อฏฺฐารสเภทกรวตฺถุมฺหิ ทส อกุสลกมฺมปถา สํกิลิฏฺฐธมฺมตาย โวทานธมฺมปอปกฺขตฺตา ‘‘อธมฺโม’’ติ ทสฺสิตา, ตถา อุปาทานาทโย, โพธิปกฺขิยธมฺมานํ เอกนฺตานวชฺชภาวโต นตฺถิ อธมฺมภาโว, ภควตา ปน เทสิตากาเรน หาเปตฺวา วฑฺเฒตฺวา วา กถนํ ยถาธมฺมํ อกถนนฺติ กตฺวา อธมฺมภาโวติ ทสฺเสนฺโต อาห ‘‘ตโย สติปฏฺฐานา’’ติอาทิฯ นิยฺยานิกนฺติ สปาฏิหีรํ อปฺปฏิหตํ หุตฺวา ปวตฺตตีติ อตฺโถฯ ตเถวาติ อิมินา ‘‘เอวํ อมฺหาก’’นฺติอาทินา วุตฺตมตฺถํ อากฑฺฒติฯ กาตพฺพํ กมฺมํ ธมฺโม นามาติ ยถาธมฺมํ กรณโต ธมฺโม นาม, อิตรํ วุตฺตวิปริยายโต อธมฺโม นามฯ

ราควินโย…เป.… อยํ วินโย นามาติ ราคาทีนํ วินยนโต สํวรณโต ปชหนโต ปฏิสงฺขานโต จ วินโย นาม, วุตฺตวิปริยาเยน อิตโร อวินโยฯ วตฺถุสมฺปตฺติอาทิวเสน สพฺเพสํ วินยกมฺมานํ อกุปฺปตาติ อาห ‘‘วตฺถุสมฺปตฺติ…เป.… อยํ วินโย นามา’’ติฯ ตปฺปฏิปกฺขโต อวินโย เวทิตพฺโพฯ เตนาห ‘‘วตฺถุวิปตฺตี’’ติอาทิฯ ยาสํ อาปนฺนสฺส ปพฺพชฺชา สาวเสสา, ตา อาปตฺติโย สาวเสสา

[354] อาปายิโกติอาทิคาถาสุ (อิติวุ. อฏฺฐ. 18) สงฺฆสฺส เภทสงฺขาเต วคฺเค รโตติ วคฺครโตฯ อธมฺมิกตาย อธมฺเม เภทกรวตฺถุมฺหิ สงฺฆเภทสงฺขาเต เอว จ อธมฺเม ฐิโตติ อธมฺมฏฺโฐฯ โยคกฺเขมา ปธํสตีติ หิตโต ปริหายติ, จตูหิปิ โยเคหิ อนุปทฺทุตตฺตา โยคกฺเขมํ นาม อรหตฺตํ นิพฺพานญฺจ, ตโต ปนสฺส ธํสเน วตฺตพฺพเมว นตฺถิฯ