เมนู

3. สมุจฺจยกฺขนฺธกํ

สุกฺกวิสฺสฏฺฐิกถาวณฺณนา

[97] สมุจฺจยกฺขนฺธเก วุตฺตนเยน วตฺตํ สมาทาตพฺพนฺติ ปาริวาสิกกฺขนฺธกวณฺณนายํ วุตฺตนเยน ทฺวีหิ ปเทหิ เอเกน วา สมาทาตพฺพํฯ เวทิยามีติ จิตฺเตน สมฺปฏิจฺฉิตฺวา สุขํ อนุภวามิ, น ตปฺปจฺจยา อหํ ทุกฺขิโตติ อธิปฺปาโยฯ วุตฺตนเยเนว สงฺฆมชฺเฌ นิกฺขิปิตพฺพนฺติ ปาริวาสิกกฺขนฺธเก วุตฺตนเยน ‘‘มานตฺตํ นิกฺขิปามิ, วตฺตํ นิกฺขิปามี’’ติ อิเมหิ ทฺวีหิ เอเกน วา นิกฺขิปิตพฺพํฯ ตสฺส อาโรเจตฺวา นิกฺขิปิตพฺพนฺติ อนาโรจเนน วตฺตเภททุกฺกฏปริโมจนตฺถํ วุตฺตํฯ ทฺเว เลฑฺฑุปาเต อติกฺกมิตฺวาติ ภิกฺขูนํ สชฺฌายนสทฺทสวนูปจารวิชหนตฺถํ วุตฺตํ, มหามคฺคโต โอกฺกมฺมาติ มคฺคปฺปฏิปนฺนภิกฺขูนํ อุปจารวิชหนตฺถํ, คุมฺเพน วา วติยา วา ปฏิจฺฉนฺนฏฺฐาเนติ ทสฺสนูปจารวิชหนตฺถํฯ อนิกฺขิตฺตวตฺเตน อนฺโตอุปจารคตานํ สพฺเพสมฺปิ อาโรเจตพฺพตฺตา ‘‘อยํ นิกฺขิตฺตวตฺตสฺส ปริหาโร’’ติ วุตฺตํฯ ตตฺถ นิกฺขิตฺตวตฺตสฺสาติ วตฺตํ นิกฺขิปิตฺวา ปริวสนฺตสฺสาติ อตฺโถฯ อยํ ปเนตฺถ เถรสฺส อธิปฺปาโย – วตฺตํ นิกฺขิปิตฺวา ปริวสนฺตสฺส อุปจารคตานํ สพฺเพสํ อาโรจนกิจฺจํ นตฺถิ, ทิฏฺฐรูปานํ สุตสทฺทานํ อาโรเจตพฺพํ, อทิฏฺฐอสุตานมฺปิ อนฺโตทฺวาทสหตฺถคตานํ อาโรเจตพฺพํฯ อิทํ วตฺตํ นิกฺขิปิตฺวา ปริวสนฺตสฺส ลกฺขณนฺติฯ

ปริวาสกถาวณฺณนา

[102] ‘‘สติเยว อนฺตราเย อนฺตรายิกสญฺญี ฉาเทติ, อจฺฉนฺนา โหติฯ อนฺตรายิกสฺส ปน อนนฺตรายิกสญฺญาย ฉาทยโต อจฺฉนฺนาวา’’ติปิ ปาโฐฯ อเวรีติ หิตกาโมฯ อุทฺธสฺเต อรุเณติ อุฏฺฐิเต อรุเณฯ สุทฺธสฺส สนฺติเกติ สภาคสงฺฆาทิเสสํ อนาปนฺนสฺส สนฺติเกฯ วตฺถุนฺติ อสุจิโมจนาทิวีติกฺกมํฯ

สุกฺกวิสฺสฏฺฐีติ วตฺถุ เจว โคตฺตญฺจาติ สุกฺกวิสฺสฏฺฐีติ อิทํ อสุจิโมจนลกฺขณสฺส วีติกฺกมสฺส ปกาสนโต วตฺถุ เจว โหติ, สชาติยสาธารณวิชาติยวินิวตฺตสภาวาย สุกฺกวิสฺสฏฺฐิยา เอว ปกาสนโต โคตฺตญฺจ โหตีติ อตฺโถฯ คํ ตายตีติ หิ โคตฺตํฯ