4. ปวารณกฺขนฺธกํ

อผาสุกวิหารกถาวณฺณนา

[209] ปวารณกฺขนฺธเก อาทิโต ลาโป อาลาโป, วจนปฏิวจนวเสน สมํ ลาโป สลฺลาโปฯ ปิณฺฑาย ปฏิกฺกเมยฺยาติ คาเม ปิณฺฑาย จริตฺวา ปจฺจาคจฺเฉยฺยฯ อวกฺการปาติํ โธวิตฺวา อุปฏฺฐาเปยฺยาติ อติเรกปิณฺฑปาตํ อปเนตฺวา ฐปนตฺถาย เอกํ สมุคฺคปาติํ โธวิตฺวา ฐเปยฺยฯ สมุคฺคปาติ นาม สมุคฺคปุฏสทิสา ปาติฯ อปฺปหริเตติ อปรูฬฺหหริเต, ยสฺมิํ ฐาเน ปิณฺฑปาตชฺโฌตฺถรเณน วินสฺสนธมฺมานิ ติณานิ นตฺถิ, ตสฺมินฺติ อตฺโถฯ เตน นิตฺติณญฺจ มหาติณคหนญฺจ ยตฺถ สกเฏนปิ ฉฑฺฑิเต ปิณฺฑปาเต ติณานิ น วินสฺสนฺติ, ตญฺจ ฐานํ ปริคฺคหิตํ โหติฯ ภูตคามสิกฺขาปทสฺส หิ อวิโกปนตฺถเมตํ วุตฺตํฯ อปฺปาณเกติ นิปฺปาณเก, ปิณฺฑปาตชฺโฌตฺถรเณน มริตพฺพปาณกรหิเต วา มหาอุทกกฺขนฺเธฯ ปริตฺโตทเก เอว หิ ภตฺตปกฺเขเปน อาลุฬิเต สุขุมปาณกา มรนฺติ, น มหาตฬากาทีสูติฯ ปาณกานุรกฺขณตฺถญฺหิ เอตํ วุตฺตํฯ โอปิลาเปยฺยาติ นิมุชฺชาเปยฺยฯ

วจฺจฆฏนฺติ อาจมนกุมฺภีฯ ริตฺตนฺติ ริตฺตกํฯ ตุจฺฉนฺติ ตสฺเสว เววจนํฯ อวิสยฺหนฺติ อุกฺขิปิตุํ อสกฺกุเณยฺยํ อติภาริกํฯ หตฺถวิกาเรนาติ หตฺถสญฺญายฯ หตฺเถหิ อุกฺขิปนํ หตฺถวิลงฺฆนํฯ เตนาห ‘‘หตฺถุกฺเขปเกนา’’ติฯ อถ วา วิลงฺเฆติ เทสนฺตรํ ปาเปติ เอเตนาติ วิลงฺฆโก, หตฺโถ เอว วิลงฺฆโก หตฺถวิลงฺฆโก, เตน หตฺถวิลงฺฆเกน, อญฺญมญฺญํ สํสิพฺพิตหตฺเถนาติ วุตฺตํ โหติฯ ทฺเว หิ ชนา หตฺเถน หตฺถํ สํสิพฺเพตฺวา ทฺวีสุ หตฺเถสุ ฐเปตฺวา อุฏฺฐเปนฺตา หตฺถวิลงฺฆเกน อุฏฺฐเปนฺติ นามฯ ติตฺถิยสมาทานนฺติ ติตฺถิเยหิ สมาทาตพฺพํฯ

อผาสุกวิหารกถาวณฺณนา นิฏฺฐิตาฯ