อปตฺตกาทิวตฺถุกถาวณฺณนา

[118] อญฺเญ วา ภิกฺขู ทาตุกามา โหนฺตีติ สมฺพนฺโธฯ อนามฏฺฐปิณฺฑปาตนฺติ อคฺคหิตอคฺคํ ปิณฺฑปาตํฯ สามเณรภาคสมโก อามิสภาโคติ เอตฺถ กิญฺจาปิ สามเณรานํ อามิสภาคสฺส สมกเมว ทิยฺยมานตฺตา วิสุํ สามเณรภาโค นาม นตฺถิ, เหฏฺฐา คจฺฉนฺตํ ปน ภตฺตํ กทาจิ มนฺทํ ภเวยฺย, ตสฺมา อุปริ อคฺคเหตฺวา สามเณรปาฬิยาว คเหตฺวา ทาตพฺโพติ อธิปฺปาโยฯ นิยตปพฺพชฺชสฺเสว จายํ ภาโค ทียติฯ เตเนว ‘‘อปกฺกํ ปตฺต’’นฺติอาทิ วุตฺตํฯ

อปตฺตกาทิวตฺถุกถาวณฺณนา นิฏฺฐิตาฯ

หตฺถจฺฉินฺนาทิวตฺถุกถาวณฺณนา

[119] อชปทเกติ อชปทสณฺฐาเน ปเทเสฯ พฺรหฺมุชุคตฺโตติ พฺรหฺมา วิย อุชุคตฺโตฯ อวเสโส สตฺโตติ อิมินา ลกฺขเณน รหิตสตฺโตฯ เอเตน ฐเปตฺวา มหาปุริสํ จกฺกวตฺติญฺจ อิตเร สตฺตา ขุชฺชปกฺขิกาติ ทสฺเสติฯ เยภุยฺเยน หิ สตฺตา ขนฺเธ กฏิยํ ชาณูสูติ ตีสุ ฐาเนสุ นมนฺติฯ เต กฏิยํ นมนฺตา ปจฺฉโต นมนฺติ, อิตเรสุ ทฺวีสุ ฐาเนสุ นมนฺตา ปุรโต นมนฺติฯ ทีฆสรีรา ปน เอเกน ปสฺเสน วงฺกา โหนฺติ, เอเก มุขํ อุนฺนาเมตฺวา นกฺขตฺตานิ คณยนฺตา วิย จรนฺติ, เอเก อปฺปมํสโลหิตา สูลสทิสา โหนฺติ, เอเก ปุรโต ปพฺภารา โหนฺติ, ปเวธมานา คจฺฉนฺติฯ ปริวฏุโมติ สมนฺตโต วฏฺฏโลฯ

อฏฺฐิสิราจมฺมสรีโรติ อฏฺฐิสิราจมฺมมตฺตสรีโรฯ กปฺปสีโสติ ทฺวิธาภูตสีโสฯ เกกโรติ ติริยํ ปสฺสนฺโตฯ ‘‘อุทกตารกา นาม อุทกปุพฺพุฬ’’นฺติ คณฺฐิปเทสุ วุตฺตํฯ อกฺขิตารกาติ อกฺขิภณฺฑกาฯ นิปฺปขุมกฺขีติ อกฺขิทลโลเมหิ วิรหิตอกฺขิโกฯ ปขุม-สทฺโท หิ โลเก อกฺขิทลโลเมสุ นิรุฬฺโหฯ ปฏงฺคมณฺฑูโก นาม มหามุขมณฺฑูโกฯ เอฬมุโขติ นิจฺจปคฺฆรณกลาลมุโขฯ สพฺพญฺเจตนฺติ ‘‘กจฺฉุคตฺโต วา’’ติอาทิํ สนฺธาย วทติฯ วาตณฺฑิโกติ อณฺฑเกสุ วุทฺธิโรเคน สมนฺนาคโตฯ