เมนู

[87-88] อวิสยตฺตา อนาปตฺตีติ เอตฺถ สเจปิ นิพฺพาเปตุํ สกฺกา โหติ, ปฐมํ สุทฺธจิตฺเตน ทินฺนตฺตา ‘‘ทหตู’’ติ สลฺลกฺเขตฺวาปิ ติฏฺฐติ, อนาปตฺติฯ โอวฏฺฐํ ฉนฺนนฺติ ปฐมํ โอวฏฺฐํ ปจฺฉา ฉนฺนํฯ เสสํ อุตฺตานเมวฯ ชาตปถวี, ปถวีสญฺญิตา, ขณนขณาปนานํ อญฺญตรนฺติ อิมานิ ปเนตฺถ ตีณิ องฺคานิฯ

ปถวีขณนสิกฺขาปทวณฺณนา นิฏฺฐิตาฯ

นิฏฺฐิโต มุสาวาทวคฺโค ปฐโมฯ

2. ภูตคามวคฺโค

1. ภูตคามสิกฺขาปทวณฺณนา

[89] เสนาสนวคฺคสฺส ปฐเม นิคฺคเหตุํ อสกฺโกนฺโตติ สนฺธาเรตุํ อสกฺโกนฺโตฯ อิมินา ปน วจเนน ทารกสฺส ตตฺถ อุปนีตภาโว เตน จ ทิฏฺฐภาโว วุตฺโตเยวาติ ทฏฺฐพฺพํฯ เตน หิ ภิกฺขุนา ตํ รุกฺขํ ฉินฺทิตุํ อารทฺเธ ตตฺถ นิพฺพตฺตา เอกา ตรุณปุตฺตา เทวธีตา ปุตฺตํ องฺเกนาทาย ฐิตา ตํ ยาจิ ‘‘มา เม สามิ วิมานํ ฉินฺทิ, น สกฺขิสฺสามิ ปุตฺตกํ อาทาย อนาวาสา วิจริตุ’’นฺติฯ โส ‘‘อหํ อญฺญตฺถ อีทิสํ รุกฺขํ น ลภิสฺสามี’’ติ ตสฺสา วจนํ นาทิยิฯ สา ‘‘อิมมฺปิ ตาว ทารกํ โอโลเกตฺวา โอรมิสฺสตี’’ติ ปุตฺตํ รุกฺขสาขาย ฐเปสิฯ โส ภิกฺขุ อุกฺขิตฺตํ ผรสุํ สนฺธาเรตุํ อสกฺโกนฺโต ทารกสฺส พาหํ ฉินฺทิฯ เอวญฺจ สยิโต วิมาเน สยิโต นาม โหตีติ กตฺวา วุตฺตํ ‘‘รุกฺขฏฺฐกทิพฺพวิมาเน นิปนฺนสฺสา’’ติฯ

รุกฺขฏฺฐกทิพฺพวิมาเนติ จ สาขฏฺฐกวิมานํ สนฺธาย วุตฺตํฯ รุกฺขสฺส อุปริ นิพฺพตฺตญฺหิ วิมานํ รุกฺขปฏิพทฺธตฺตา ‘‘รุกฺขฏฺฐกวิมาน’’นฺติ วุจฺจติฯ สาขฏฺฐกวิมานํ ปน สพฺพสาขาสนฺนิสฺสิตํ หุตฺวา ติฏฺฐติฯ ตตฺถ ยํ รุกฺขฏฺฐกวิมานํ โหติ, ตํ ยาว รุกฺขสฺส มูลมตฺตมฺปิ ติฏฺฐติ, ตาว น นสฺสติฯ สาขฏฺฐกวิมานํ ปน สาขาสุ ภิชฺชมานาสุ ตตฺถ ตตฺเถว ภิชฺชิตฺวา สพฺพสาขาสุ ภินฺนาสุ สพฺพํ ภิชฺชติ, อิทมฺปิ จ วิมานํ สาขฏฺฐกํ, ตสฺมา รุกฺเข ฉินฺเน ตํ วิมานํ สพฺพโส วินฏฺฐํ, เตเนว สา เทวตา ภควโต สนฺติกา ลทฺเธ อญฺญสฺมิํ วิมาเน วสิฯ