เมนู

11. ทุติยสงฺฆเภทสิกฺขาปทวณฺณนา

[417-418] เอกาทสเม ยํ วจนํ สมคฺเคปิ วคฺเค อวยวภูเต กโรติ ภินฺทติ, ตํ กลหการกวจนํ อิธ วคฺคนฺติ วุจฺจตีติ อาห ‘‘วคฺคํ อสามคฺคิปกฺขิยวจนํ วทนฺตี’’ติฯ อสามคฺคิปกฺเข ภวา อสามคฺคิปกฺขิยา, กลหกาฯ เตสํ วจนํ อสามคฺคิปกฺขิยวจนํ, อสามคฺคิปกฺเข วา ภวํ วจนํ อสามคฺคิปกฺขิยวจนํฯ ยสฺมา อุพฺพาหิกาทิกมฺมํ พหูนมฺปิ กาตุํ วฏฺฏติ, ตสฺมา ‘‘น หิ สงฺโฆ สงฺฆสฺส กมฺมํ กโรตี’’ติ อิทํ นิคฺคหวเสน กตฺตพฺพกมฺมํ สนฺธาย วุตฺตนฺติ เวทิตพฺพํฯ องฺคานิ ปเนตฺถ เภทาย ปรกฺกมนํ ปหาย อนุวตฺตนํ ปกฺขิปิตฺวา เหฏฺฐา วุตฺตสทิสาเนวฯ

ทุติยสงฺฆเภทสิกฺขาปทวณฺณนา นิฏฺฐิตาฯ

12. ทุพฺพจสิกฺขาปทวณฺณนา

[424] ทฺวาทสเม วมฺภนวจนนฺติ ครหวจนํฯ อปสาเทตุกาโมติ ขิปิตุกาโม, ตชฺเชตุกาโม วา, ฆฏฺเฏตุกาโมติ วุตฺตํ โหติฯ สฏสทฺโท ปติตสทฺเทน สมานตฺโถฯ วิเสสนสฺส จ ปรนิปาตํ กตฺวา ติณกฏฺฐปณฺณสฏนฺติ วุตฺตนฺติ อาห ‘‘ตตฺถ ตตฺถ ปติตํ ติณกฏฺฐปณฺณ’’นฺติฯ เกนาปีติ วาตสทิเสน นทีสทิเสน จ เกนาปิฯ

[425-426] วตฺตุํ อสกฺกุเณยฺโยติ กิสฺมิญฺจิ วุจฺจมาเน อสหนโต โอวทิตุํ อสกฺกุเณยฺโยฯ ทุกฺขํ วโจ เอตสฺมิํ วิปฺปฏิกูลคฺคาเห วิปจฺจนีกวาเท อนาทเร ปุคฺคเลติ ทุพฺพโจฯ เตนาห ‘‘ทุกฺเขน กิจฺเฉน วทิตพฺโพ’’ติอาทิฯ ทุพฺพจภาวกรณีเยหีติ ทุพฺพจภาวการเกหิฯ กตฺตุอตฺเถ อนียสทฺโท ทฏฺฐพฺโพฯ เตเนวาห ‘‘เย ธมฺมา ทุพฺพจํ ปุคฺคลํ กโรนฺตี’’ติอาทิฯ ปาปิกา อิจฺฉา เอตสฺสาติ ปาปิจฺโฉ, ตสฺส ภาโว ปาปิจฺฉตา, อสนฺตคุณสมฺภาวนตา ปฏิคฺคหเณ จ อมตฺตญฺญุตา ปาปิจฺฉตาติ เวทิตพฺพาฯ อตฺตุกฺกํสกา จ เต ปรวมฺภกา จาติ อตฺตุกฺกํสกปรวมฺภกาฯ เย อตฺตานํ อุกฺกํสนฺติ อุกฺขิปนฺติ อุจฺเจ ฐาเน ฐเปนฺติ, ปรญฺจ วมฺเภนฺติ ครหนฺติ นีเจ ฐาเน ฐเปนฺติ, เตสเมตํ อธิวจนํฯ เตสํ ภาโว อตฺตุกฺกํสกปรวมฺภกตาฯ กุชฺฌนสีโล โกธโน, ตสฺส ภาโว โกธนตาฯ กุชฺฌนลกฺขณสฺส โกธสฺเสตํ อธิวจนํฯ