อาสวกฺขยญาณาธิคเมเนว สพฺพญฺญุตญฺญาณสฺส วิย เสสาสาธารณญาณทสพลญาณอาเวณิกพุทฺธธมฺมาทีนมฺปิ อนญฺญสาธารณานํ พุทฺธคุณานํ อิชฺฌนโต วุตฺตํ ‘‘อาสวกฺขเยน สกลโลกิยโลกุตฺตรคุณ’’นฺติฯ เตนาห ‘‘สพฺเพปิ สพฺพญฺญุคุเณ ปกาเสตฺวา’’ติฯ

อาสวกฺขยญาณกถา นิฏฺฐิตาฯ

เทสนานุโมทนกถา

[15] ปีติวิปฺผารปริปุณฺณคตฺตจิตฺโตติ ปีติผรเณน ปริปุณฺณกายจิตฺโตฯ อญฺญาณนฺติ อญฺญาณสฺสาติ อตฺโถฯ ธีสทฺทสฺส โยคโต หิ สามิอตฺเถ เอตํ อุปโยควจนํฯ อภิกฺกนฺตาติ เอตฺถ อติกฺกนฺตา, วิคตาติ อตฺโถติ อาห ‘‘ขเย ทิสฺสตี’’ติฯ เตเนว หิ ‘‘นิกฺขนฺโต ปฐโม ยาโม’’ติ วุตฺตํฯ อภิกฺกนฺตตโร จาติ อติวิย กนฺตตโร มโนรโม, ตาทิโส จ สุนฺทโร ภทฺทโก นาม โหตีติ อาห ‘‘สุนฺทเร ทิสฺสตี’’ติฯ โกติ เทวนาคยกฺขคนฺธพฺพาทีสุ โก กตโมฯ เมติ มมฯ ปาทานีติ ปาเทฯ อิทฺธิยาติ อิมาย เอวรูปาย เทวิทฺธิยาฯ ยสสาติ อิมินา เอทิเสน ปริวาเรน ปริจฺเฉเทนฯ ชลนฺติ วิชฺโชตมาโนฯ อภิกฺกนฺเตนาติ อติวิย กนฺเตน กมนีเยน อภิรูเปนฯ วณฺเณนาติ ฉวิวณฺเณน สรีรวณฺณนิภายฯ สพฺพา โอภาสยํ ทิสาติ ทสปิ ทิสา ปภาเสนฺโต จนฺโท วิย สูริโย วิย จ เอโกภาสํ เอกาโลกํ กโรนฺโตติ คาถาย อตฺโถฯ อภิรูเปติ อุฬารรูเป สมฺปนฺนรูเปฯ

อภิกฺกนฺตํ โภ โคตม, อภิกฺกนฺตํ โภ โคตมาติ วจนทฺวยสฺส ‘‘สาธุ สาธุ โภ โคตมา’’ติ อาเมฑิตวเสน อตฺถํ ทสฺเสตฺวา ตสฺส วิสยํ นิทฺธาเรนฺโต อาห ‘‘ภเย โกเธ’’ติอาทิฯ ตตฺถ ‘‘โจโร โจโร, สปฺโป สปฺโป’’ติอาทีสุ ภเย อาเมฑิตํฯ ‘‘วิชฺฌ วิชฺฌ, ปหร ปหรา’’ติอาทีสุ โกเธฯ ‘‘สาธุ สาธู’’ติอาทีสุ ปสํสายํฯ ‘‘คจฺฉ คจฺฉ, ลุนาหิ ลุนาหี’’ติอาทีสุ ตุริเตฯ ‘‘อาคจฺฉ อาคจฺฉา’’ติอาทีสุ โกตูหเลฯ ‘‘พุทฺโธ พุทฺโธติ จินฺเตนฺโต’’ติอาทีสุ (พุ. วํ. 2.44) อจฺฉเรฯ ‘‘อภิกฺกมถายสฺมนฺโต, อภิกฺกมถายสฺมนฺโต’’ติอาทีสุ (ที. นิ. 3.20; อ. นิ. 9.11) หาเสฯ ‘‘กหํ เอกปุตฺตก, กหํ เอกปุตฺตกา’’ติอาทีสุ โสเกฯ ‘‘อโห สุขํ, อโห สุข’’นฺติอาทีสุ (อุทา. 20; จูฬว. 332) ปสาเทฯ