ปจฺจนียุทฺธารวณฺณนา

[527] อิทานิ ปจฺจนียํ โหติฯ ตตฺถ ยถา ปฏิจฺจ วาราทีสุ ‘‘อกุสลํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ อกุสโล ธมฺโม อุปฺปชฺชติ นเหตุปจฺจยา’’ติอาทินา นเยน ลพฺภมานา ปญฺหา ลพฺภมานานํ ปจฺจยานํ วเสน สรูปโตว วิตฺถาริตาฯ เอวํ อวิตฺถาเรตฺวา เอเกน ลกฺขเณน สงฺเขปโต ปจฺจนียํ ทสฺเสตุํ ธมฺมสงฺคาหเกหิ กุสโล ธมฺโม กุสลสฺส ธมฺมสฺส อารมฺมณปจฺจเยน ปจฺจโยติอาทินา นเยน อนุโลมโต กุสลาทีนํ ปจฺจยา อุทฺธฏาฯ เต จ โข ปจฺจยา สมูหวเสน, โน เอเกกปจฺจยวเสเนว; ตสฺมา เย ยตฺถ สมูหโต ทสฺสิตา, เต วิภชิตฺวา เวทิตพฺพาฯ สพฺเพปิ หิ อิเม จตุวีสติ ปจฺจยา อฏฺฐสุ ปจฺจเยสุ สงฺคหํ คจฺฉนฺติฯ กตเรสุ อฏฺฐสุ? อารมฺมเณ, สหชาเต, อุปนิสฺสเย, ปุเรชาเต, ปจฺฉาชาเต, กมฺเม, อาหาเร, อินฺทฺริเยติฯ กถํ? ฐเปตฺวา หิ อิเม อฏฺฐ ปจฺจเย เสเสสุ โสฬสสุ เหตุปจฺจโย อญฺญมญฺญวิปากฌานมคฺคสมฺปยุตฺตปจฺจโยติ อิเม ฉ ปจฺจยา เอกนฺเตน สหชาตา หุตฺวา สหชาตานญฺเญว ปจฺจยภาวโต สหชาตปจฺจเย สงฺคหํ คจฺฉนฺติฯ อนนฺตรปจฺจโย สมนนฺตรอาเสวนนตฺถิวิคตปจฺจโยติ อิเม ปน ปญฺจ อุปฺปชฺชิตฺวา นิรุทฺธา อตฺตโน อนนฺตรํ อุปฺปชฺชมานานญฺเญว ปจฺจยภาวโต อนนฺตรูปนิสฺสยลกฺขเณน อุปนิสฺสเย สงฺคหํ คจฺฉนฺติฯ นิสฺสยปจฺจโย สหชาตปุเรชาตเภทโต ทุวิโธฯ ตตฺถ สหชาตนิสฺสโย สหชาตานญฺเญว นิสฺสยปจฺจยภาวโต สหชาตปจฺจเย สงฺคหํ คจฺฉติ, ปุเรชาตนิสฺสโย ปุเรชาตปจฺจเย สงฺคหํ คจฺฉติฯ

อธิปติปจฺจโยปิ สหชาตาธิปติอารมฺมณาธิปติวเสน ทุวิโธฯ ตตฺถ สหชาตาธิปติ สหชาตานํเยว อธิปติปจฺจยภาวโต สหชาตปจฺจเย สงฺคหํ คจฺฉติฯ อารมฺมณาธิปติ อารมฺมณูปนิสฺสโย โหติเยวาติ อารมฺมณูปนิสฺสยลกฺขเณน อุปนิสฺสยปจฺจเย สงฺคหํ คจฺฉติฯ วิปฺปยุตฺตปจฺจโย สหชาตปุเรชาตปจฺฉาชาตเภทโต ติวิโธฯ ตตฺถ สหชาตวิปฺปยุตฺโต สหชาตานญฺเญว วิปฺปยุตฺตปจฺจยภาวโต สหชาตปจฺจเย สงฺคหํ คจฺฉติฯ ปุเรชาตวิปฺปยุตฺโต ปุเร อุปฺปชฺชิตฺวา ปจฺฉา อุปฺปชฺชมานานํ ปจฺจยภาวโต ปุเรชาเต สงฺคหิโตฯ ปจฺฉาชาตวิปฺปยุตฺโต ปจฺฉา อุปฺปชฺชิตฺวา ปุเร อุปฺปนฺนานํ อุปตฺถมฺภนวเสน ปจฺจยภาวโต ปจฺฉาชาตปจฺจเย สงฺคหํ คจฺฉติฯ อตฺถิปจฺจยอวิคตปจฺจยา สหชาตปุเรชาตปจฺฉาชาตอาหารินฺทฺริยานญฺเจว อตฺถิอวิคเตสุ จ เอเกกสฺส วเสน ฉหิ เภเทหิ ฐิตาฯ ตตฺถ สหชาตอตฺถิอวิคตา สหชาตานญฺเญว อตฺถิอวิคตปจฺจยภาวโตฯ