เมนู

ตตฺถ ขนฺธา เวทนาติอาทีสุ ขนฺธา เวทนากฺขนฺโธติอาทินา นเยน อตฺโถ เวทิตพฺโพฯ อิตรถา นิทฺเทสวาเรน สทฺธิํ วิโรโธ โหติฯ โสปิ อนุโลมปฏิโลมวเสน ทุวิโธ โหติฯ ตตฺถ อนุโลมวาเร ‘รูปํ ขนฺโธ, ขนฺธา เวทนา’ติอาทีนิ เอเกกขนฺธมูลกานิ จตฺตาริ จตฺตาริ กตฺวา วีสติ ยมกานิฯ ปฏิโลมวาเรปิ ‘น รูปํ, น ขนฺโธ, น ขนฺธา น เวทนา’ติอาทีนิ วีสติเมวฯ เอวํ ตาว เอเกน ยมกสเตน ทฺวีหิ ปุจฺฉาสเตหิ เอเกกปุจฺฉาย สนฺนิฏฺฐานสํสยวเสน ทฺเว ทฺเว อตฺเถ กตฺวา จตูหิ จ อตฺถสเตหิ ปฏิมณฺฑิโต ปณฺณตฺติวารสฺส อุทฺเทสวาโร เวทิตพฺโพติฯ

ปณฺณตฺติอุทฺเทสวารวณฺณนาฯ

1. ปณฺณตฺตินิทฺเทสวารวณฺณนา

[26] อิทานิ รูปํ รูปกฺขนฺโธติอาทินา นเยน นิทฺเทสวาโร อารทฺโธฯ ตตฺถ รูปํ รูปกฺขนฺโธติ ยํกิญฺจิ รูปนฺติ วุจฺจติฯ สพฺพํ ตํ รูปํ รูปกฺขนฺโธติ วจนโสธนตฺถํ ปุจฺฉติฯ ปิยรูปํ สาตรูปํ, รูปํ, น รูปกฺขนฺโธติ ยํ ‘ปิยรูปํ สาตรูป’นฺติ เอตฺถ รูปนฺติ วุตฺตํ, ตํ รูปเมว, น รูปกฺขนฺโธติ อตฺโถฯ รูปกฺขนฺโธ รูปญฺเจว รูปกฺขนฺโธ จาติ โย ปน รูปกฺขนฺโธ, โส รูปนฺติปิ รูปกฺขนฺโธติปิ วตฺตุํ วฏฺฏตีติ อตฺโถฯ รูปกฺขนฺโธ รูปนฺติ เอตฺถ ปน ยสฺมา รูปกฺขนฺโธ นิยเมเนว รูปนฺติ วตฺตพฺโพฯ ตสฺมา อามนฺตาติ อาหฯ อิมินา อุปาเยน สพฺพวิสฺสชฺชเนสุ อตฺโถ เวทิตพฺโพฯ โย ปน ยตฺถ วิเสโส ภวิสฺสติ, ตเถว ตํ วณฺณยิสฺสาม ฯ สญฺญายมเก ตาว ทิฏฺฐิสญฺญาติ ‘ปปญฺจสญฺญา’ติอาทีสุ อาคตา ทิฏฺฐิสญฺญาฯ สงฺขารยมเก อวเสสา สงฺขาราติ ‘อนิจฺจา วต สงฺขารา’ติอาทีสุ อาคตา สงฺขารกฺขนฺธโต อวเสสา สงฺขตธมฺมาฯ ปฏิโลมวาเรปิ เอเสว นโยติฯ

ปทโสธนวาโร นิฏฺฐิโตฯ

[28] ปทโสธนมูลจกฺกวาเร ขนฺธา เวทนากฺขนฺโธติ เยเกจิ ขนฺธา, สพฺเพ เต เวทนากฺขนฺโธติ ปุจฺฉติฯ เสสปุจฺฉาสุปิ เอเสว นโยฯ