สเหตุกํ นามํ นามมูเลนาติ ปเทปิ สเหตุกํ นามํ นามมูเลนาติ อตฺโถฯ เสสํ สพฺพตฺถ อุตฺตานตฺถเมวาติฯ

มูลวารวณฺณนาฯ

[98-99] เหตุวาราทีสุปิ อิมินาวุปาเยน อตฺโถ เวทิตพฺโพฯ มูลํ เหตุ นิทานญฺจาติคาถา ยถานิทฺทิฏฺฐานํ ทสนฺนมฺปิ วารานํ ปุน อุทฺทานวเสเนว วุตฺตาติฯ

มูลยมกวณฺณนาฯ

2. ขนฺธยมกํ

1. ปณฺณตฺติอุทฺเทสวารวณฺณนา

[1] อิทานิ มูลยมเก เทสิเตเยว กุสลาทิธมฺเม ขนฺธวเสน สงฺคณฺหิตฺวา มูลยมกานนฺตรํ เทสิตสฺส ขนฺธยมกสฺส วณฺณนา โหติฯ ตตฺถ ปาฬิววตฺถานํ ตาว เอวํ เวทิตพฺพํ – อิมสฺมิญฺหิ ขนฺธยมเก ตโย มหาวารา โหนฺติ – ปณฺณตฺติวาโร, ปวตฺติวาโร, ปริญฺญาวาโรติฯ เตสุ ปณฺณตฺติวาโร ขนฺธานํ นามาภิธานโสธนวเสเนว คตตฺตา ปณฺณตฺติวาโรติ วุจฺจติฯ ปวตฺติวาโร เตน โสธิตนามาภิธานานํ ขนฺธานํ อุปฺปาทนิโรธวเสน ปวตฺติํ โสธยมาโน คโต, ตสฺมา ปวตฺติวาโรติ วุจฺจติฯ ปริญฺญาวาโร อิมินานุกฺกเมน ปวตฺตานํ ขนฺธานํ สงฺเขเปเนว ติสฺโส ปริญฺญา ทีปยมาโน คโต, ตสฺมา ปริญฺญาวาโรติ วุจฺจติฯ ตตฺถ ปณฺณตฺติวาโร อุทฺเทสนิทฺเทสวเสน ทฺวีหากาเรหิ ววตฺถิโตฯ อิตเรสุ วิสุํ อุทฺเทสวาโร นตฺถิฯ อาทิโต ปฏฺฐาย ปุจฺฉาวิสฺสชฺชนวเสน เอกธา ววตฺถิตาฯ ตตฺถ ปญฺจกฺขนฺธาติปทํ อาทิํ กตฺวา ยาว น ขนฺธา, น สงฺขาราติ ปทํ ตาว ปณฺณตฺติวารสฺส อุทฺเทสวาโร เวทิตพฺโพฯ ปุจฺฉาวาโรติปิ ตสฺเสว นามํฯ ตตฺถ ปญฺจกฺขนฺธาติ อยํ ยมกวเสน ปุจฺฉิตพฺพานํ ขนฺธานํ อุทฺเทโสฯ รูปกฺขนฺโธ…เป.… วิญฺญาณกฺขนฺโธติ เตสญฺเญว ปเภทโต นามววตฺถานํฯ