8. อพฺยากตกถาวณฺณนา

[901-902] อิทานิ อพฺยากตกถา นาม โหติฯ ตตฺถ ‘‘อตฺเถสา, ภิกฺขเว, เจตนา, สา จ โข อพฺโพหาริกา’’ติ (ปารา. 235) วจนโต ‘‘สพฺพํ สุปินคตสฺส จิตฺตํ อพฺยากต’’นฺติ เยสํ ลทฺธิ, เสยฺยถาปิ เอกจฺจานํ อุตฺตราปถกานญฺเญว, เต สนฺธาย ปุจฺฉา สกวาทิสฺส, ปฏิญฺญา อิตรสฺสฯ เสสเมตฺถ ยถา ปาฬิเมว นิยฺยาติฯ สุปินคตสฺส จิตฺตํ อพฺโพหาริกนฺติ อิทํ อาปตฺติํ สนฺธาย วุตฺตํฯ สุปินคตสฺส หิ ปาณาติปาตาทิวเสน กิญฺจาปิ อกุสลจิตฺตํ ปวตฺตติ, วตฺถุวิโกปนํ ปน นตฺถีติ น สกฺกา ตตฺถ อาปตฺติํ ปญฺญเปตุํฯ อิมินา การเณน ตํ อพฺโพหาริกํ, น อพฺยากตตฺตาติฯ

อพฺยากตกถาวณฺณนาฯ

9. อาเสวนปจฺจยกถาวณฺณนา

[903-905] อิทานิ อาเสวนปจฺจยกถา นาม โหติฯ ตตฺถ ยสฺมา สพฺเพ ธมฺมา ขณิกา , น โกจิ มุหุตฺตมฺปิ ฐตฺวา อาเสวนปจฺจยํ อาเสวติ นามฯ ตสฺมา นตฺถิ กิญฺจิ อาเสวนปจฺจยตาฯ อาเสวนปจฺจยตาย อุปฺปนฺนํ ปน น กิญฺจิ อตฺถีติ เยสํ ลทฺธิ, เสยฺยถาปิ เตสญฺเญว; เต สนฺธาย ปุจฺฉา สกวาทิสฺส, ปฏิญฺญา อิตรสฺสฯ อถ นํ สุตฺตวเสเนว ปญฺญาเปตุํ นนุ วุตฺตํ ภควตา ปาณาติปาโตติอาทิ อาภตํฯ ตํ สพฺพํ อุตฺตานตฺถเมวาติฯ

อาเสวนปจฺจยกถาวณฺณนาฯ

10. ขณิกกถาวณฺณนา

[906-907] อิทานิ ขณิกกถา นาม โหติฯ ตตฺถ ยสฺมา สพฺพสงฺขตธมฺมา อนิจฺจา, ตสฺมา เอกจิตฺตกฺขณิกาเยวฯ สมานาย หิ อนิจฺจตาย เอโก ลหุํ ภิชฺชติ, เอโก จิเรนาติ โก เอตฺถ นิยาโมติ เยสํ ลทฺธิ, เสยฺยถาปิ ปุพฺพเสลิยาปรเสลิยานํ; เต สนฺธาย เอกจิตฺตกฺขณิกาติ ปุจฺฉา สกวาทิสฺส, ปฏิญฺญา อิตรสฺสฯ จิตฺเต มหาปถวีติอาทีสุ เตสํ ตถา สณฺฐานํ อปสฺสนฺโต ปฏิกฺขิปติฯ จกฺขายตนนฺติอาทิ ‘‘ยทิ สพฺเพ เอกจิตฺตกฺขณิกา ภเวยฺยุํ, จกฺขายตนาทีนิ จกฺขุวิญฺญาณาทีหิ สทฺธิํเยว อุปฺปชฺชิตฺวา นิรุชฺเฌยฺยุ’’นฺติ โจทนตฺถํ วุตฺตํฯ อิตโร ปน อนฺโตมาตุกุจฺฉิคตสฺส วิญฺญาณุปฺปตฺติํ สนฺธาย ปฏิกฺขิปติ , ปวตฺตํ สนฺธาย ลทฺธิวเสน ปฏิชานาติฯ เสสเมตฺถ อุตฺตานตฺถเมวาติฯ เตน หิ เอกจิตฺตกฺขณิกาติ ยสฺมา นิจฺจา น โหนฺติ, ตสฺมา เอกจิตฺตกฺขณิกาติ อตฺตโน รุจิยา การณํ วทติฯ ตํ อวุตฺตสทิสเมวาติฯ

ขณิกกถาวณฺณนาฯ

พาวีสติโม วคฺโคฯ

23. เตวีสติมวคฺโค

1. เอกาธิปฺปายกถาวณฺณนา

[908] อิทานิ เอกาธิปฺปายกถา นาม โหติฯ ตตฺถ การุญฺเญน วา เอเกน อธิปฺปาเยน เอกาธิปฺปาโย, สํสาเร วา เอกโต ภวิสฺสามาติ อิตฺถิยา สทฺธิํ พุทฺธปูชาทีนิ กตฺวา ปณิธิวเสน เอโก อธิปฺปาโย อสฺสาติ เอกาธิปฺปาโยฯ เอวรูโป ทฺวินฺนมฺปิ ชนานํ เอกาธิปฺปาโย เมถุโน ธมฺโม ปฏิเสวิตพฺโพติ เยสํ ลทฺธิ, เสยฺยถาปิ อนฺธกานญฺเจว เวตุลฺลกานญฺจ; เต สนฺธาย ปุจฺฉา สกวาทิสฺส, ปฏิญฺญา อิตรสฺสฯ เสสเมตฺถ ยถาปาฬิเมว นิยฺยาตีติฯ

เอกาธิปฺปายกถาวณฺณนาฯ

2. อรหนฺตวณฺณกถาวณฺณนา

[909] อิทานิ อรหนฺตวณฺณกถา นาม โหติฯ ตตฺถ อิริยาปถสมฺปนฺเน อากปฺปสมฺปนฺเน ปาปภิกฺขู ทิสฺวา ‘‘อรหนฺตานํ วณฺเณน อมนุสฺสา เมถุนํ ธมฺมํ ปฏิเสวนฺตี’’ติ เยสํ ลทฺธิ, เสยฺยถาปิ เอกจฺจานํ อุตฺตราปถกานํ; เต สนฺธาย ปุจฺฉา สกวาทิสฺส, ปฏิญฺญา อิตรสฺสฯ เสสเมตฺถ อุตฺตานตฺถเมวาติฯ

อรหนฺตวณฺณกถาวณฺณนาฯ