เมนู

[3] ตถา ยตฺตเกน ปญฺญาปเนน สงฺเขปโต ทฺวาทสายตนานีติ วา, ปเภทโต ‘‘จกฺขายตนํ…เป.… ธมฺมายตน’’นฺติ วา; ตตฺราปิ ทสายตนา กามาวจรา , ทฺวายตนา จตุภูมิกาติ วา, เอวรูปํ ปญฺญาปนํ โหติ; เอตฺตเกน อายตนานํ อายตนานีติ ปญฺญตฺติ โหติฯ

[4] ยตฺตเกน ปญฺญาปเนน สงฺเขปโต อฏฺฐารส ธาตุโยติ วา , ปเภทโต ‘‘จกฺขุธาตุ…เป.… มโนวิญฺญาณธาตู’’ติ วา; ตตฺราปิ โสฬส ธาตุโย กามาวจรา, ทฺเว ธาตุโย จตุภูมิกาติ วา เอวรูปํ ปญฺญาปนํ โหติ; เอตฺตเกน ธาตูนํ ธาตูติ ปญฺญตฺติ โหติฯ

[5] ยตฺตเกน ปญฺญาปเนน สงฺเขปโต จตฺตาริ สจฺจานีติ วา, ปเภทโต ‘‘ทุกฺขสจฺจํ…เป.… นิโรธสจฺจ’’นฺติ วา; ตตฺราปิ ทฺเว สจฺจา โลกิยา, ทฺเว สจฺจา โลกุตฺตราติ วา เอวรูปํ ปญฺญาปนํ โหติ; เอตฺตเกน สจฺจานํ ‘สจฺจานี’ติ ปญฺญตฺติ โหติฯ

[6] ยตฺตเกน ปญฺญาปเนน สงฺเขปโต พาวีสตินฺทฺริยานีติ วา, ปเภทโต ‘‘จกฺขุนฺทฺริยํ…เป.… อญฺญาตาวินฺทฺริย’’นฺติ วา; ตตฺราปิ ทสินฺทฺริยานิ กามาวจรานิ, นวินฺทฺริยานิ มิสฺสกานิ, ตีณิ อินฺทฺริยานิ โลกุตฺตรานีติ วา เอวรูปํ ปญฺญาปนํ โหติ; เอตฺตเกน อินฺทฺริยานํ อินฺทฺริยานีติ ปญฺญตฺติ โหติฯ เอตฺตาวตา สงฺเขปโต วตฺถุํ วิภชิตฺวา ทสฺสนวเสน ปญฺจ ปญฺญตฺติโย ทสฺสิตา โหนฺติฯ

[7] อิทานิ วิตฺถารโต วตฺถุํ วิภชิตฺวา ทสฺสนวเสน ปุคฺคลปญฺญตฺติํ ทสฺเสตุํ สมยวิมุตฺโต อสมยวิมุตฺโตติอาทิมาหฯ สมฺมาสมฺพุทฺเธน หิ ติเล วิสารยมาเนน วิย, วาเก หีรยมาเนน วิย จ, เหฏฺฐา วิภงฺคปฺปกรเณ อิมาสํ ปญฺจนฺนํ ปญฺญตฺตีนํ วตฺถุภูตา ขนฺธาทโย นิปฺปเทเสน กถิตาติ เตน เต อิธ เอกเทเสเนว กเถสิฯ ฉฏฺฐา ปุคฺคลปญฺญตฺติ เหฏฺฐา อกถิตาวฯ อิธาปิ อุทฺเทสวาเร เอกเทเสเนว กถิตา; ตสฺมา ตํ วิตฺถารโต กเถตุกาโม สมยวิมุตฺโต อสมยวิมุตฺโตติ เอกกโต ปฏฺฐาย ยาว ทสกา มาติกํ ฐเปสีติฯ

มาติกาวณฺณนาฯ

2. นิทฺเทสวณฺณนา

1. เอกกนิทฺเทสวณฺณนา