3. นิรยปาลกถาวณฺณนา

[866] อิทานิ นิรยปาลกถา นาม โหติฯ ตตฺถ ‘‘นิรเย เนรยิกกมฺมาเนว นิรยปาลรูปวเสน วเธนฺติ, นตฺถิ นิรยปาลา นาม สตฺตา’’ติ เยสํ ลทฺธิ, เสยฺยถาปิ อนฺธกานํ; เต สนฺธาย ปุจฺฉา สกวาทิสฺส, ปฏิญฺญา อิตรสฺสฯ อถ นํ ‘‘ยทิ ตตฺถ นิรยปาลา น สิยุํ, กมฺมการณาปิ น ภเวยฺยุํฯ การณิเกสุ หิ สติ การณา’’ติ โจเทตุํ นตฺถิ นิรเยสูติอาทิมาหฯ

[867-868] อตฺถิ มนุสฺเสสูติ ปจฺจกฺเขน ญาปนตฺถํฯ ยถา หิ มนุสฺเสสุ สติ การณิเกสุ การณา, เอวํ ตตฺถาปีติ อยเมตฺถ อธิปฺปาโยฯ อตฺถิ นิรเยสูติ ปุจฺฉา ปรวาทิสฺส, ปฏิญฺญา อิตรสฺสฯ น เวสฺสภู โนปิ จ เปตฺติราชาติ ปรวาทินา สกสมยโต สุตฺตํ อาภตํฯ ตํ ปน สาสนาวจริกนฺติ สกวาทินา อนุญฺญาตํฯ ตตฺถ เวสฺสภูติ เอโก เทโวฯ เปตฺติราชาติ เปตฺติวิสเย เปตมหิทฺธิโกฯ โสมาทโย ปากฏา เอวฯ อิทํ วุตฺตํ โหติ – อตฺตโน กมฺเมหิ อิโต ปณุนฺนํ ปรโลกํ ปตฺตํ ปุริสํ น เอเต เวสฺสภูอาทโย หนนฺติฯ เยหิ ปน โส กมฺเมหิ ตตฺถ ปณุนฺโน, ตานิ สกานิ กมฺมานิเยว นํ ตตฺถ หนนฺตีติ กมฺมสฺสกตํ ทีเปติ, น นิรยปาลานํ อภาวํฯ สกวาทินา ปน ตเมนํ, ภิกฺขเวติ อาภตานิ สุตฺตปทานิ นีตตฺถาเนวาติฯ

นิรยปาลกถาวณฺณนาฯ