อฏฺฐกถามุตฺตเกน ปน อาจริยนเยน อปราปิ ฉ ปญฺญตฺติโย – อุปาทาปญฺญตฺติ, อุปนิธาปญฺญตฺติ, สโมธานปญฺญตฺติ, อุปนิกฺขิตฺตปญฺญตฺติ, ตชฺชาปญฺญตฺติ, สนฺตติปญฺญตฺตีติ ฯ ตตฺถ โย รูปเวทนาทีหิ เอกตฺเตน วา อญฺญตฺเตน วา รูปเวทนาทโย วิย สจฺจิกฏฺฐปรมตฺเถน อนุปลพฺภสภาโวปิ รูปเวทนาทิเภเท ขนฺเธ อุปาทาย นิสฺสาย การณํ กตฺวา สมฺมโต สตฺโตฯ ตานิ ตานิ องฺคานิ อุปาทาย รโถ เคหํ มุฏฺฐิ อุทฺธนนฺติ จ; เต เตเยว รูปาทโย อุปาทาย ฆโฏ ปโฏ; จนฺทสูริยปริวตฺตาทโย อุปาทาย กาโล, ทิสา; ตํ ตํ ภูตนิมิตฺตญฺเจว ภาวนานิสํสญฺจ อุปาทาย นิสฺสาย การณํ กตฺวา สมฺมตํ เตน เตนากาเรน อุปฏฺฐิตํ อุคฺคหนิมิตฺตํ ปฏิภาคนิมิตฺตนฺติ อยํ เอวรูปา อุปาทาปญฺญตฺติ นามฯ ปญฺญเปตพฺพฏฺเฐน เจสา ปญฺญตฺติ นาม, น ปญฺญาปนฏฺเฐนฯ ยา ปน ตสฺสตฺถสฺส ปญฺญาปนา, อยํ อวิชฺชมานปญฺญตฺติเยวฯ

ยา ปฐมทุติยาทีนิ อุปนิธาย ทุติยํ ตติยนฺติอาทิกา, อญฺญมญฺญญฺจ อุปนิธาย ทีฆํ รสฺสํ, ทูรํ, สนฺติกนฺติอาทิกา ปญฺญาปนา; อยํ อุปนิธาปญฺญตฺติ นามฯ อปิเจสา อุปนิธาปญฺญตฺติ – ตทญฺญาเปกฺขูปนิธา, หตฺถคตูปนิธา, สมฺปยุตฺตูปนิธา, สมาโรปิตูปนิธา, อวิทูรคตูปนิธา , ปฏิภาคูปนิธา, ตพฺพหุลูปนิธา, ตพฺพิสิฏฺฐูปนิธาติอาทินา เภเทน อเนกปฺปการาฯ

ตตฺถ ทุติยํ ตติยนฺติอาทิกาว ตทญฺญํ อเปกฺขิตฺวา วุตฺตตาย ตทญฺญาเปกฺขูปนิธา นามฯ ฉตฺตปาณิ, สตฺถปาณีติอาทิกา หตฺถคตํ อุปนิธาย วุตฺตตาย หตฺถคตูปนิธา นามฯ กุณฺฑลี, สิขรี, กิริฏีติอาทิกา สมฺปยุตฺตํ อุปนิธาย วุตฺตตาย สมฺปยุตฺตูปนิธา นามฯ ธญฺญสกฏํ, สปฺปิกุมฺโภติอาทิกา สมาโรปิตํ อุปนิธาย วุตฺตตาย สมาโรปิตูปนิธา นามฯ อินฺทสาลคุหา, ปิยงฺคุคุหา, เสรีสกนฺติอาทิกา อวิทูรคตํ อุปนิธาย วุตฺตตาย อวิทูรคตูปนิธา นามฯ สุวณฺณวณฺโณ, อุสภคามีติอาทิกา ปฏิภาคํ อุปนิธาย วุตฺตตาย ปฏิภาคูปนิธา นามฯ ปทุมสฺสโร, พฺราหฺมณคาโมติอาทิกา ตพฺพหุลํ อุปนิธาย วุตฺตตาย ตพฺพหุลูปนิธา นามฯ มณิกฏกํ, วชิรกฏกนฺติอาทิกา ตพฺพิสิฏฺฐํ อุปนิธาย วุตฺตตาย ตพฺพิสิฏฺฐูปนิธา นามฯ

ยา ปน เตสํ เตสํ สโมธานมเปกฺขิตฺวา ติทณฺฑํ, อฏฺฐปทํ, ธญฺญราสิ, ปุปฺผราสีติอาทิกา ปญฺญาปนา, อยํ สโมธานปญฺญตฺติ นามฯ