16. โสฬสมวคฺโค

1. นิคฺคหกถาวณฺณนา

[743-744] อิทานิ นิคฺคหกถา นาม โหติฯ ตตฺถ เย โลเก พลปฺปตฺตา วสีภูตา, เต ยทิ ปรสฺส จิตฺตํ นิคฺคณฺหิตุํ น สกฺกุเณยฺยุํ, กา เตสํ พลปฺปตฺติ, โก วสีภาโวฯ พลปฺปตฺติยา ปน วสีภาเวน จ อทฺธา เต ปรสฺส จิตฺตํ นิคฺคณฺหนฺตีติ เยสํ ลทฺธิ, เสยฺยถาปิ มหาสงฺฆิกานํ; เต สนฺธาย ปโร ปรสฺสาติ ปุจฺฉา สกวาทิสฺส, ปฏิญฺญา อิตรสฺสฯ ตตฺถ นิคฺคณฺหาตีติ สํกิเลสาปตฺติโต นิวาเรติฯ เสสเมตฺถ ยถาปาฬิเมว นิยฺยาตีติฯ ปคฺคหกถายปิ เอเสว นโยฯ

นิคฺคหกถาวณฺณนาฯ

3. สุขานุปฺปทานกถาวณฺณนา

[747-748] อิทานิ สุขานุปฺปทานกถา นาม โหติฯ ตตฺถ ‘‘พหูนํ วต โน ภควา สุขธมฺมานํ อุปหตฺตา’’ติ (ม. นิ. 2.148) สุตฺตํ นิสฺสาย ปโร ปรสฺส สุขํ อนุปฺปเทตีติ เยสํ ลทฺธิ, เสยฺยถาปิ เหตุวาทานํ; เต สนฺธาย ปุจฺฉา สกวาทิสฺส, ปฏิญฺญา อิตรสฺสฯ ทุกฺขํ อนุปฺปเทตีติ ปุฏฺโฐ ปน ตาทิสํ สุตฺตปทํ อปสฺสนฺโต ปฏิกฺขิปติฯ อตฺตโน สุขนฺติอาทิปญฺเห ยํ อตฺตโน ปรสฺส วา, ตํ อนุปฺปทาตุํ น สกฺกาฯ ยํ ตสฺเสว, กิํ ตตฺถ อนุปฺปทานํ นามาติ ปฏิกฺขิปติฯ เนวตฺตโนติอาทิปญฺเห ปน ยํ เอวรูปํ, น ตํ อนุปฺปทินฺนํ นาม ภวิตุมรหตีติ ลทฺธิยาปฏิชานาติฯ โน จ วต เรติตาทิสสฺส สุขสฺส อภาวา วุตฺตํฯ สุขธมฺมานํ อุปหตฺตาติวจนํ ภควโต ปเรสํ สุขุปฺปตฺติยา ปจฺจยภาวํ ทีเปติ, น อนฺนาทีนํ วิย สุขสฺส อนุปฺปทานํ, ตสฺมา อสาธกนฺติฯ

สุขานุปฺปทานกถาวณฺณนาฯ