เมนู

7. ปริยาปนฺนกถาวณฺณนา

[703-705] อิทานิ ปริยาปนฺนกถา นาม โหติฯ ตตฺถ ยสฺมา กามราโค กามธาตุํ อนุเสติ, กามธาตุปริยาปนฺโนติ จ วุจฺจติ, ตสฺมา รูปราคารูปราคาปิ รูปธาตุอรูปธาตุโย อนุเสนฺติฯ รูปธาตุอรูปธาตุปริยาปนฺนาเยว จ นาม โหนฺตีติ เยสํ ลทฺธิ, เสยฺยถาปิ อนฺธกานญฺเจว สมฺมิติยานญฺจ; เต สนฺธาย รูปราโคติ ปุจฺฉา สกวาทิสฺส, ปฏิญฺญา อิตรสฺส ฯ ตตฺถ อนุเสตีติ ยถา กามราโค กามวิตกฺกสงฺขาตํ กามธาตุํ สหชาตวเสน อนุเสติ, กิํ เต เอวํ รูปราโค รูปธาตุนฺติ ปุจฺฉติฯ ปริยาปนฺโนติ ยถา จ โส ติวิธาย กามธาตุยา กิเลสกามวเสน ปริยาปนฺนตฺตา กามธาตุปริยาปนฺโน, กิํ เต เอวํ รูปราโคปิ รูปธาตุปริยาปนฺโนติ ปุจฺฉติฯ อิตโร ปนสฺส อธิปฺปายํ อสลฺลกฺเขนฺโต เกวลํ ลทฺธิวเสน อามนฺตาติ ปฏิชานาติฯ อถ นํ ตมตฺถํ สลฺลกฺขาเปตุํ กุสลวิปากกิริยสงฺขาเตหิ สมาปตฺเตสิยาทีหิ สํสนฺทิตฺวา ปุจฺฉิตุํ สมาปตฺเตสิโยติอาทิมาหฯ เสสเมตฺถ ยถาปาฬิเมว นิยฺยาติฯ นนุ กามราโคติอาทิวจนมฺปิ กามราคสฺเสว กามธาตุยํ อนุสยภาวํ ปริยาปนฺนตญฺจ ทีเปติ, น อิตเรสํ อิตรธาตูสูติฯ

ปริยาปนฺนกถาวณฺณนาฯ

8. อพฺยากตกถาวณฺณนา

[706-708] อิทานิ อพฺยากตกถา นาม โหติฯ ตตฺถ วิปากกิริยรูปนิพฺพานสงฺขาตํ จตุพฺพิธํ อพฺยากตํ อวิปากตฺตา อพฺยากตนฺติ วุตฺตํฯ ทิฏฺฐิคตํ ‘‘สสฺสโต โลโกติ โข, วจฺฉ, อพฺยากตเมต’’นฺติ (สํ. นิ. 4.416 โถกํ วิสทิสํ) สสฺสตาทิภาเวน อกถิตตฺตาฯ เยสํ ปน อิมํ วิภาคํ อคฺคเหตฺวา ปุริมาพฺยากตํ วิย ทิฏฺฐิคตมฺปิ อพฺยากตนฺติ ลทฺธิ, เสยฺยถาปิ อนฺธกานญฺเจว อุตฺตราปถกานญฺจ; เตสํ ตํ วิภาคํ ทสฺเสตุํ ทิฏฺฐิคตํ อพฺยากตนฺติ ปุจฺฉา สกวาทิสฺส, ปฏิญฺญา อิตรสฺสฯ เสสเมตฺถ ยถาปาฬิเมว นิยฺยาตีติฯ

อพฺยากตกถาวณฺณนาฯ