เมนู

8. อฏฺฐมวคฺโค

1. ฉคติกถาวณฺณนา

[503-504] อิทานิ ฉคติกถา นาม โหติฯ ตตฺถ อสุรกาเยน สทฺธิํ ฉคติโยติ เยสํ ลทฺธิ, เสยฺยถาปิ อนฺธกานญฺเจว อุตฺตราปถกานญฺจ; เต สนฺธาย ปุจฺฉา สกวาทิสฺส, ปฏิญฺญา อิตรสฺสฯ อถ นํ สกวาที ‘‘ปญฺจ โข ปนิมา, สาริปุตฺต, คติโย’’ติ (ม. นิ. 1.153) โลมหํสนปริยาเย ปริจฺฉินฺนานํ คตีนํ วเสน โจเทตุํ นนุ ปญฺจ คติโยติอาทิมาหฯ อิตโร สุตฺตวิโรธภเยน ปฏิชานาติฯ กสฺมา ปน สกวาที ฉ คติโย น สมฺปฏิจฺฉติ, นนุ ‘‘จตูหาปาเยหิ จ วิปฺปมุตฺโต’’ติ เอตฺถ อสุรกาโยปิ คหิโตติฯ สจฺจํ คหิโต, น ปเนสา คติฯ กสฺมา? วิสุํ อภาวโตฯ อสุรกายสฺมิญฺหิ กาลกญฺจิกา อสุรา เปตคติยา สงฺคหิตา , เวปจิตฺติปริสา เทวคติยา, อสุรกาโยติ วิสุํ เอกา คติ นาม นตฺถิฯ

อิทานิ เอตเมว อตฺถํ ทสฺเสตุํ นนุ กาลกญฺจิกาติอาทิ อารทฺธํฯ ตตฺถ สมานวณฺณาติ สทิสรูปสณฺฐานา พีภจฺฉา วิรูปา ทุทฺทสฺสิกาฯ สมานโภคาติ สทิสเมถุนสมาจาราฯ สมานาหาราติ สทิสเขฬสิงฺฆาณิกปุพฺพโลหิตาทิอาหาราฯ สมานายุกาติ สทิสอายุปริจฺเฉทาฯ อาวาหวิวาหนฺติ กญฺญาคหณญฺเจว กญฺญาทานญฺจฯ สุกฺกปกฺเข สมานวณฺณาติ สทิสรูปสณฺฐานา อภิรูปา ปาสาทิกา ทสฺสนียา ปภาสมฺปนฺนาฯ สมานโภคาติ สทิสปญฺจกอามคุณโภคาฯ สมานาหาราติ สทิสสุธาโภชนาทิอาหาราฯ เสสํ วุตฺตนยเมวฯ นนุ อตฺถิ อสุรกาโยติ อิทํ อสุรกายสฺเสว สาธกํฯ ตสฺส ปน วิสุํ คติปริจฺเฉทาภาเวน น คติสาธกนฺติฯ

ฉคติกถาวณฺณนาฯ