2. อริยปุคฺคลสํสนฺทนปริหานิวณฺณนา

[240] อิทานิ อริยปุคฺคลสํสนฺทนา อารทฺธาฯ ตตฺถ ยสฺมา เกจิ อรหโตว ปริหานิํ อิจฺฉนฺติ, เกจิ อนาคามิโนปิ, เกจิ สกทาคามิสฺสปิฯ โสตาปนฺนสฺส ปน สพฺเพปิ น อิจฺฉนฺติเยวฯ เย อรหตฺตา ปริหายิตฺวา อนาคามิสกทาคามิภาเว ฐิตา, เตสํ ปริหานิํ อิจฺฉนฺติ, น อิตเรสํ อนาคามิสกทาคามีนํฯ โสตาปนฺนสฺส ปน เตปิ สพฺพถาปิ น อิจฺฉนฺติเยว, ตสฺมา เปยฺยาลมุเขน ปุจฺฉา กตาฯ ตตฺถ เตสํ ลทฺธิวเสน ปฏิญฺญา จ ปฏิกฺเขโป จ เวทิตพฺพาฯ ‘‘ปริหายติ อนาคามี อนาคามิผลา’’ติ หิ ปญฺหสฺมิํ เย อนาคามิโน ปริหานิํ น อิจฺฉนฺติ, เตสํ วเสน ปฏิกฺเขโปฯ เย ปกติอนาคามิโน วา อรหตฺตา ปริหายิตฺวา ฐิตอนาคามิโน วา ปริหานิํ อิจฺฉนฺติ, เตสํ วเสน ปฏิญฺญาติ อิทเมตฺถ นยมุขํฯ ตสฺสานุสาเรน สพฺพเปยฺยาลา อตฺถโต เวทิตพฺพาฯ

[241] ยํ ปเนตฺถ ‘‘โสตาปตฺติผลสฺส อนนฺตรา อรหตฺตํเยว สจฺฉิกโรตี’’ติ วุตฺตํ, ตํ ปริหีนสฺส ปุน วายมโต อรหตฺตปฺปตฺติํ สนฺธาย วุตฺตํฯ อิตโร โสตาปตฺติผลานนฺตรํ อรหตฺตสฺส อภาวา ปฏิกฺขิปติฯ

[242] ตโต ปรํ ‘‘ปริหานิ นาเมสา กิเลสปฺปหานสฺส วา มนฺทตาย ภเวยฺย, มคฺคภาวนาทีนํ วา อนธิมตฺตตาย, สจฺจานํ วา อทสฺสเนนา’’ติ เอวมาทีนํ วเสน อนุยุญฺชิตุํ กสฺส พหุตรา กิเลสา ปหีนาติอาทิ วุตฺตํฯ ตํ สพฺพํ อุตฺตานาธิปฺปายเมว สุตฺตานํ ปนตฺโถ อาคมฏฺฐกถาสุ วุตฺตนเยเนว เวทิตพฺโพฯ

[262] สมยวิมุตฺโต อรหา อรหตฺตา ปริหายตีติ เอตฺถ มุทินฺทฺริโย สมยวิมุตฺโต, ติกฺขินฺทฺริโย อสมยวิมุตฺโตติ เตสํ ลทฺธิฯ สกสมเย ปน อวสิปฺปตฺโต ฌานลาภี สมยวิมุตฺโต, วสิปฺปตฺโต ฌานลาภี เจว สพฺเพ จ อริยปุคฺคลา อริเย วิโมกฺเข อสมยวิมุตฺตาติ สนฺนิฏฺฐานํฯ