ตโต สฏฺฐิสตสหสฺสสงฺเขฺยสุ ภิกฺขู อุจฺจินิตฺวา ติปิฏกปริยตฺติธรานํ ปภินฺนปฏิสมฺภิทานํ ภิกฺขูนํ สหสฺสเมกํ คเหตฺวา ยถา มหากสฺสปตฺเถโร จ ยสตฺเถโร จ ธมฺมญฺจ วินยญฺจ สงฺคายิํสุ; เอวเมว สงฺคายนฺโต สาสนมลํ วิโสเธตฺวา ตติยสงฺคีติํ อกาสิฯ ตตฺถ อภิธมฺมํ สงฺคายนฺโต อิมํ ยถาภาสิตํ ปกรณํ สงฺคหํ อาโรเปสิฯ เตน วุตฺตํ –
‘‘ยํ ปุคฺคลกถาทีนํ, กถานํ วตฺถุภาวโต;
กถาวตฺถุปฺปกรณํ, สงฺเขเปน อเทสยีฯ
‘‘มาติกาฐปเนเนว, ฐปิตสฺส สุราลเย;
ตสฺส โมคฺคลิปุตฺเตน, วิภตฺตสฺส มหีตเลฯ
‘‘อิทานิ ยสฺมา สมฺปตฺโต, อตฺถสํวณฺณนากฺกโม;
ตสฺมา นํ วณฺณยิสฺสามิ, ตํ สุณาถ สมาหิตา’’ติฯ
นิทานกถา นิฏฺฐิตาฯ
มหาวคฺโค
1. ปุคฺคลกถา
1. สุทฺธสจฺจิกฏฺโฐ