ตตฺถ ยสฺมา สพฺเพปิ จตุภูมกกุสลา ธมฺมา สิกฺขิตพฺพภาวโต สิกฺขา, ตสฺมา เต ทสฺเสตุํ ยสฺมิํ สมเย กามาวจรนฺติอาทิ วุตฺตํฯ ตตฺถ เหฏฺฐา จิตฺตุปฺปาทกณฺเฑ (ธ. ส. 1) วุตฺตนเยเนว ปาฬิํ วิตฺถาเรตฺวา อตฺโถ เวทิตพฺโพฯ อิธ ปน มุขมตฺตเมว ทสฺสิตนฺติฯ

อภิธมฺมภาชนียวณฺณนาฯ

3. ปญฺหาปุจฺฉกวณฺณนา

[714] ปญฺหาปุจฺฉเก ปาฬิอนุสาเรเนว สิกฺขาปทานํ กุสลาทิภาโว เวทิตพฺโพฯ อารมฺมณตฺติเกสุ ปน ยานิ สิกฺขาปทานิ เอตฺถ สตฺตารมฺมณานีติ วุตฺตานิ, ตานิ ยสฺมา สตฺโตติ สงฺขํ คเต สงฺขาเรเยว อารมฺมณํ กโรนฺติ, ยสฺมา จ สพฺพานิปิ เอตานิ สมฺปตฺตวิรติวเสเนว นิทฺทิฏฺฐานิ, ตสฺมา ‘‘ปริตฺตารมฺมณา’’ติ จ ‘‘ปจฺจุปฺปนฺนารมฺมณา’’ติ จ วุตฺตํฯ ยโต ปน วิรมติ ตสฺส วตฺถุโน อจฺจนฺตพหิทฺธตฺตา สพฺเพสมฺปิ พหิทฺธารมฺมณตา เวทิตพฺพาติฯ

อิมสฺมิํ ปน สิกฺขาปทวิภงฺเค สมฺมาสมฺพุทฺเธน อภิธมฺมภาชนีเยปิ ปญฺหาปุจฺฉเกปิ โลกิยาเนว สิกฺขาปทานิ กถิตานิฯ อุโภปิ หิ เอเต นยา โลกิยตฺตา เอกปริจฺเฉทา เอวฯ เอวมยํ สิกฺขาปทวิภงฺโค ทฺเวปริวฏฺฏํ นีหริตฺวาว ภาเชตฺวา ทสฺสิโตติฯ

สมฺโมหวิโนทนิยา วิภงฺคฏฺฐกถาย

สิกฺขาปทวิภงฺควณฺณนา นิฏฺฐิตาฯ

15. ปฏิสมฺภิทาวิภงฺโค

1. สุตฺตนฺตภาชนียํ