วิเสสโต จ อชฺฌตฺติกรูปํ อสุภโต ปสฺสนฺโต กพฬีการาหารํ ปริชานาติ , อสุเภ สุภนฺติ วิปลฺลาสํ ปชหติ, กาโมฆํ อุตฺตรติ, กามโยเคน วิสํยุชฺชติ, กามาสเวน อนาสโว โหติ, อภิชฺฌากายคนฺถํ ภินฺทติ, กามุปาทานํ น อุปาทิยติฯ เวทนํ ทุกฺขโต ปสฺสนฺโต ผสฺสาหารํ ปริชานาติ, ทุกฺเข สุขนฺติ วิปลฺลาสํ ปชหติ, ภโวฆํ อุตฺตรติ, ภวโยเคน วิสํยุชฺชติ, ภวาสเวน อนาสโว โหติ, พฺยาปาทกายคนฺถํ ภินฺทติ, สีลพฺพตุปาทานํ น อุปาทิยติฯ สญฺญํ สงฺขาเร จ อนตฺตโต ปสฺสนฺโต มโนสญฺเจตนาหารํ ปริชานาติ, อนตฺตนิ อตฺตาติ วิปลฺลาสํ ปชหติ, ทิฏฺโฐฆํ อุตฺตรติ, ทิฏฺฐิโยเคน วิสํยุชฺชติ, ทิฏฺฐาสเวน อนาสโว โหติ, อิทํ สจฺจาภินิเวสกายคนฺถํ ภินฺทติ, อตฺตวาทุปาทานํ น อุปาทิยติฯ วิญฺญาณํ อนิจฺจโต ปสฺสนฺโต วิญฺญาณาหารํ ปริชานาติ, อนิจฺเจ นิจฺจนฺติ วิปลฺลาสํ ปชหติ, อวิชฺโชฆํ อุตฺตรติ, อวิชฺชาโยเคน วิสํยุชฺชติ, อวิชฺชาสเวน อนาสโว โหติ, สีลพฺพตปรามาสกายคนฺถํ ภินฺทติ, ทิฏฺฐุปาทานํ น อุปาทิยติฯ

เอวํ มหานิสํสํ, วธกาทิวเสน ทสฺสนํ ยสฺมา;

ตสฺมา ขนฺเธ ธีโร, วธกาทิวเสน ปสฺเสยฺยาติฯ

สุตฺตนฺตภาชนียวณฺณนาฯ

2. อภิธมฺมภาชนียวณฺณนา

[32] อิทานิ อภิธมฺมภาชนียํ โหติฯ ตตฺถ รูปกฺขนฺธนิทฺเทโส เหฏฺฐา รูปกณฺเฑ วิตฺถาริตนเยเนว เวทิตพฺโพฯ

[34] เวทนากฺขนฺธนิทฺเทเส เอกวิเธนาติ เอกโกฏฺฐาเสนฯ ผสฺสสมฺปยุตฺโตติ ผสฺเสน สมฺปยุตฺโตฯ สพฺพาปิ จตุภูมิกเวทนาฯ สเหตุกทุเก สเหตุกา จตุภูมิกเวทนา, อเหตุกา กามาวจราวฯ อิมินา อุปาเยน กุสลปทาทีหิ วุตฺตา เวทนา ชานิตพฺพาฯ อปิจายํ เวทนากฺขนฺโธ เอกวิเธน ผสฺสสมฺปยุตฺตโต ทสฺสิโต, ทุวิเธน สเหตุกาเหตุกโต, ติวิเธน ชาติโต , จตุพฺพิเธน ภูมนฺตรโต, ปญฺจวิเธน อินฺทฺริยโตฯ ตตฺถ สุขินฺทฺริยทุกฺขินฺทฺริยานิ กายปฺปสาทวตฺถุกานิ กามาวจราเนวฯ