เมนู

อุเปกฺขิตพฺพยุตฺเต สมปฺปวตฺเต ธมฺเม อิกฺขติ, น โจเทตีติ อุเปกฺขาฯ ปุคฺคลํ อุเปกฺขาเปตีติ อุเปกฺขนา ฯ โพชฺฌงฺคภาวปฺปตฺติยา โลกิยอุเปกฺขนาย อธิกา อุเปกฺขนา อชฺฌุเปกฺขนาฯ อพฺยาปาราปชฺชเนน มชฺฌตฺตภาโว มชฺฌตฺตตาฯ สา ปน จิตฺตสฺส, น สตฺตสฺสาติ ทีเปตุํ มชฺฌตฺตตา จิตฺตสฺสาติ วุตฺตนฺติฯ อยเมตฺถ อนุปุพฺพปทวณฺณนาฯ

นยา ปเนตฺถ คเณตพฺพา – สตฺตนฺนมฺปิ หิ โพชฺฌงฺคานํ เอกโต ปุจฺฉิตฺวา วิสฺสชฺชเน เอเกกมคฺเค นยสหสฺสํ นยสหสฺสนฺติ จตฺตาริ นยสหสฺสานิ วิภตฺตานิฯ ปาฏิเยกฺกํ ปุจฺฉิตฺวา วิสฺสชฺชเน เอเกกโพชฺฌงฺควเสน จตฺตาริ จตฺตารีติ สตฺต จตุกฺกา อฏฺฐวีสติฯ ตานิ ปุริเมหิ จตูหิ สทฺธิํ ทฺวตฺติํสาติ สพฺพานิปิ อภิธมฺมภาชนีเย ทฺวตฺติํส นยสหสฺสานิ วิภตฺตานิ กุสลาเนวฯ ยสฺมา ปน ผลกฺขเณปิ โพชฺฌงฺคา ลพฺภนฺติ, กุสลเหตุกานิ จ สามญฺญผลานิ, ตสฺมา เตสุปิ โพชฺฌงฺคทสฺสนตฺถํ กุสลนิทฺเทสปุพฺพงฺคมาย เอว ตนฺติยา วิปากนโย อารทฺโธฯ โสปิ เอกโต ปุจฺฉิตฺวา วิสฺสชฺชนสฺส จ, ปาฏิเยกฺกํ ปุจฺฉิตฺวา วิสฺสชฺชนสฺส จ วเสน ทุวิโธ โหติฯ เสสเมตฺถ เหฏฺฐา วุตฺตนเยเนว เวทิตพฺพํฯ วิปาเก ปน กุสลโต ติคุณา นยา กาตพฺพาติฯ

อภิธมฺมภาชนียวณฺณนาฯ

3. ปญฺหาปุจฺฉกวณฺณนา

[482] ปญฺหาปุจฺฉเก ปาฬิอนุสาเรเนว โพชฺฌงฺคานํ กุสลาทิภาโว เวทิตพฺโพฯ อารมฺมณตฺติเกสุ ปน สพฺเพเปเต อปฺปมาณํ นิพฺพานํ อารพฺภ ปวตฺติโต อปฺปมาณารมฺมณา เอว, น มคฺคารมฺมณาฯ สหชาตเหตุวเสน ปเนตฺถ กุสลา มคฺคเหตุกา, วีริยํ วา วีมํสํ วา เชฏฺฐกํ กตฺวา มคฺคภาวนากาเล มคฺคาธิปติโน, ฉนฺทจิตฺตเชฏฺฐิกาย มคฺคภาวนาย น วตฺตพฺพา มคฺคาธิปติโนติ, ผลกาเลปิ น วตฺตพฺพา เอวฯ

อตีตาทีสุ เอการมฺมณภาเวนปิ น วตฺตพฺพา, นิพฺพานสฺส ปน พหิทฺธาธมฺมตฺตา พหิทฺธารมฺมณา นาม โหนฺตีติฯ