[1289] รูปาวจรนิทฺเทเส พฺรหฺมโลกนฺติ ปฐมชฺฌานภูมิสงฺขาตํ พฺรหฺมฏฺฐานํฯ เสสเมตฺถ กามาวจรนิทฺเทเส วุตฺตนเยเนว เวทิตพฺพํฯ สมาปนฺนสฺส วาติอาทีสุ ปฐมปเทน กุสลชฺฌานํ วุตฺตํ, ทุติเยน วิปากชฺฌานํ, วุตฺตํ ตติเยน กิริยชฺฌานํ วุตฺตนฺติ เวทิตพฺพํฯ

[1291] อรูปาวจรนิทฺเทเส อากาสานญฺจายตนูปเคติ อากาสานญฺจายตนสงฺขาตํ ภวํ อุปคเตฯ ทุติยปเทปิ เอเสว นโยฯ เสสํ เหฏฺฐา วุตฺตนเยเนว เวทิตพฺพํฯ

[1301] สรณทุกนิทฺเทเส ยฺวายํ ตีสุ อกุสลมูเลสุ โมโห, โส โลภสมฺปยุตฺโต จ โลเภน สรโณ, โทสสมฺปยุตฺโต จ โทเสน สรโณฯ วิจิกิจฺฉุทฺธจฺจสมฺปยุตฺโต ปน โมโห ทิฏฺฐิสมฺปยุตฺเตน เจว รูปราคอรูปราคสงฺขาเตน จ ราครเณน ปหาเนกฏฺฐภาวโต สรโณ สรโชติ เวทิตพฺโพฯ

สุตฺตนฺติกทุกนิกฺเขปกถา

[1303] สุตฺตนฺติกทุเกสุ มาติกากถายํ อตฺถโต วิเวจิตตฺตา ยานิ จ เนสํ นิทฺเทสปทานิ เตสมฺปิ เหฏฺฐา วุตฺตนเยเนว สุวิญฺเญยฺยตฺตา เยภุยฺเยน อุตฺตานตฺถานิ เอวฯ อิทํ ปเนตฺถ วิเสสมตฺตํ – วิชฺชูปมทุเก ตาว จกฺขุมา กิร ปุริโส เมฆนฺธกาเร รตฺติํ มคฺคํ ปฏิปชฺชิฯ ตสฺส อนฺธการตาย มคฺโค น ปญฺญายิฯ วิชฺชุ นิจฺฉริตฺวา อนฺธการํ วิทฺธํเสสิฯ อถสฺส อนฺธการวิคมา มคฺโค ปากโฏ อโหสิฯ โส ทุติยมฺปิ คมนํ อภินีหริฯ ทุติยมฺปิ อนฺธกาโร โอตฺถริฯ มคฺโค น ปญฺญายิฯ วิชฺชุ นิจฺฉริตฺวา ตํ วิทฺธํเสสิฯ วิคเต อนฺธกาเร มคฺโค ปากโฏ อโหสิฯ ตติยมฺปิ คมนํ อภินีหริฯ อนฺธกาโร โอตฺถริฯ มคฺโค น ปญฺญายิฯ วิชฺชุ นิจฺฉริตฺวา อนฺธการํ วิทฺธํเสสิฯ

ตตฺถ จกฺขุมโต ปุริสสฺส อนฺธกาเร มคฺคปฏิปชฺชนํ วิย อริยสาวกสฺส โสตาปตฺติมคฺคตฺถาย วิปสฺสนารมฺโภฯ อนฺธกาเร มคฺคสฺส อปญฺญายนกาโล วิย สจฺจจฺฉาทกตมํฯ