ปญฺจมจิตฺตํ

[150] ปญฺจเม อุเปกฺขาสหคตนฺติ อุเปกฺขาเวทนาย สมฺปยุตฺตํ ฯ อิทญฺหิ อารมฺมเณ มชฺฌตฺตํ โหติฯ ปริจฺฉินฺทกญาณํ ปเนตฺถ โหติเยวฯ ปาฬิยํ ปเนตฺถ ฌานจตุกฺเก อุเปกฺขา โหตีติ อินฺทฺริยฏฺฐเก อุเปกฺขินฺทฺริยํ โหตีติ วตฺวา สพฺเพสมฺปิ เวทนาทิปทานํ นิทฺเทเส สาตาสาตสุขทุกฺขปฏิกฺเขปวเสน เทสนํ กตฺวา อทุกฺขมสุขเวทนา กถิตาฯ ตสฺสา มชฺฌตฺตลกฺขเณ อินฺทตฺตกรณวเสน อุเปกฺขินฺทฺริยภาโว เวทิตพฺโพฯ ปทปฏิปาฏิยา จ เอกสฺมิํ ฐาเน ปีติ ปริหีนาฯ ตสฺมา จิตฺตงฺควเสน ปาฬิอารุฬฺหา ปญฺจปณฺณาเสว ธมฺมา โหนฺติฯ เตสํ วเสน สพฺพโกฏฺฐาเสสุ สพฺพวาเรสุ จ วินิจฺฉโย เวทิตพฺโพฯ

ปญฺจมจิตฺตํฯ

ฉฏฺฐจิตฺตาทิ

[156-9] ฉฏฺฐสตฺตมอฏฺฐมานิ ทุติยตติยจตุตฺเถสุ วุตฺตนเยเนว เวทิตพฺพานิฯ เกวลญฺหิ อิเมสุ เวทนาปริวตฺตนญฺเจว ปีติปริหานญฺจ โหติฯ เสสํ สทฺธิํ อุปฺปตฺตินเยน ตาทิสเมวฯ กรุณามุทิตา ปริกมฺมกาเลปิ หิ อิเมสํ อุปฺปตฺติ มหาอฏฺฐกถายํ อนุญฺญาตา เอวฯ อิมานิ อฏฺฐ กามาวจรกุสลจิตฺตานิ นามฯ

ปุญฺญกิริยวตฺถาทิกถา

ตานิ สพฺพานิปิ ทสหิ ปุญฺญกิริยวตฺถูหิ ทีเปตพฺพานิฯ กถํ? ทานมยํ ปุญฺญกิริยวตฺถุ, สีลมยํ… ภาวนามยํ… อปจิติสหคตํ… เวยฺยาวจฺจสหคตํ… ปตฺตานุปฺปทานํ… อพฺภนุโมทนํ… เทสนามยํ… สวนมยํ… ทิฏฺฐิชุกมฺมํ ปุญฺญกิริยวตฺถูติ อิมานิ ทส ปุญฺญกิริยวตฺถูนิ นามฯ ตตฺถ ทานเมว ทานมยํฯ ปุญฺญกิริยา จ สา เตสํ เตสํ อานิสํสานํ วตฺถุ จาติ ปุญฺญกิริยวตฺถุฯ เสเสสุปิ เอเสว นโยฯ