เมนู

4. ปทฏฺฐานหารสมฺปาตวณฺณนา

[66] สกสมฺปตฺติยา วิย สุสํวิหิตสงฺกปฺโป ภวติฯ อินฺทฺริเยสุ คุตฺตทฺวารตา สุจริตปาริปูริยา อาสนฺนการณนฺติ อาห – ‘‘รกฺขิตจิตฺตสฺสาติ ติณฺณํ สุจริตานํ ปทฏฺฐาน’’นฺติฯ ตสฺสตฺโถ – ‘‘รกฺขิตจิตฺตสฺสา’’ติ อิทํ ติณฺณํ สุจริตานํ ปทฏฺฐานวจนนฺติฯ เนกฺขมฺมสงฺกปฺปาทิพหุลสฺส กามจฺฉนฺทาทินีวรณปฺปหานํ สุกรนฺติ เนกฺขมฺมสงฺกปฺปาทโย สมถสฺส อาสนฺนการณนฺติ อาห – ‘‘สมฺมาสงฺกปฺปโคจโรติ สมถสฺส ปทฏฺฐาน’’นฺติฯ กมฺมสฺสกตาสมฺมาทิฏฺฐิยํ สปฺปจฺจยนามรูปทสฺสนสมฺมาทิฏฺฐิยญฺจ ฐิโต อตฺตาธีนํ สํสารทุกฺขํ ปสฺสนฺโต ตทติกฺกมนุปายํ วิปสฺสนํ อารภตีติ สมฺมาทิฏฺฐิวิปสฺสนาย วิเสสการณนฺติ อาห – ‘‘สมฺมาทิฏฺฐิปุเรกฺขาโรติ วิปสฺสนาย ปทฏฺฐาน’’นฺติฯ อุทยพฺพยทสฺสนํ อุสฺสุกฺกาเปนฺโต สมฺมตฺตนิยามํ โอกฺกมตีติ ตํ ปฐมมคฺคาธิคมสฺส การณนฺติ อาห – ‘‘ญตฺวาน อุทยพฺพยนฺติ ทสฺสนภูมิยา ปทฏฺฐาน’’นฺติฯ อาโลกสญฺญามนสิการาทีหิ ถินมิทฺธสฺส อภิภวนํ วีริยสฺส อาสนฺนการณนฺติ อาห – ‘‘ถินมิทฺธาภิภู ภิกฺขูติ วีริยสฺส ปทฏฺฐาน’’นฺติฯ ยทิปิ อริยมคฺคกฺขเณ ปหานภาวนา สมานกาลา เอกาภิสมยสฺส อิจฺฉิตตฺตา, ตถาปิ ปหาตพฺพสฺส ปหานาภาเว ภาวนาปาริปูรี นตฺถีติ ปหานนิมิตฺตา วิย กตฺวา ภาวนา วุตฺตา ‘‘สพฺพา ทุคฺคติโย ชเหติ ภาวนาย ปทฏฺฐาน’’นฺติฯ อถ วา ‘‘สพฺพา ทุคฺคติโย ชเห’’ติ อิทํ ภควโต วจนํ โยคีนํ อุสฺสาหชนนตฺถํ อานิสํสกิตฺตนํ โหตีติ ภาวนาย วิเสสการณนฺติ วุตฺตํ ‘‘สพฺพา…เป.… ปทฏฺฐาน’’นฺติฯ

ปทฏฺฐานหารสมฺปาตวณฺณนา นิฏฺฐิตาฯ