เมนู

[153] โสฬสหิ อากาเรหีติ อุภยปกฺขวเสน วุตฺเตหิ โสฬสหิ ญาณโกฏฺฐาเสหิฯ อุทุจิตํ จิตฺตํ สมุทุจิตนฺติ อุปจารภูมิยํ จิตฺตํ อุทฺธํ อุจิตํ, สมฺมา อุทฺธํ อุจิตํ, อุปรูปริ กตปริจยํ สมฺมา อุปรูปริ กตปริจยนฺติ อตฺโถฯ อุทุชิตํ จิตฺตํ สมุทุชิตนฺติปิ ปาโฐฯ อุปริภาวาย ชิตํ, อุปริภาวกเรหิ วา ญาเณหิ ชิตํ อุทุชิตํฯ สมุทุชิตนฺติ สมา อุปริภาวาย, อุปริภาวกเรหิ วา ญาเณหิ ชิตํฯ สมาติ เจตฺถ วิสมภาวปฏิกฺเขโปฯ อิมสฺมิํ ปาเฐ อุ, ทุ-อิติ ทฺเว ทฺเว อุปสคฺคา โหนฺติฯ อุรูชิตํ จิตฺตํ สมฺมารูชิตนฺติปิ ปาโฐฯ เอตฺถาปิ ชิตตฺโถเยวฯ อุรู อรูติ อิทํ ปน นิปาตมตฺตเมวาติ วทนฺติฯ วีโณปมฏฺฐกถาย ตชฺชิตํ สุตชฺชิตนฺติ จ อตฺโถ วุตฺโต, โส อิธ น ยุชฺชติฯ เอกตฺเต สนฺติฏฺฐตีติ อุปจารภูมิยํ ตาว นานารมฺมณวิกฺเขปาภาเวน เอกตฺเต ปติฏฺฐาติฯ นิยฺยานาวรณฏฺเฐน นีวรณาติ เอตฺถ อรติปิ สพฺเพปิ อกุสลา อาวรณฏฺเฐน นีวรณาติ วุตฺตาฯ นิยฺยานาวรณฏฺเฐนาติ นิยฺยานานํ อาคมนมคฺคปิทหนฏฺเฐนฯ นิยฺยานวารณฏฺเฐนาติปิ ปาโฐ, นิยฺยานานํ ปฏิกฺเขปนฏฺเฐนาติ อตฺโถฯ เนกฺขมฺมํ อริยานํ นิยฺยานนฺติ มคฺคฏฺฐานํ อริยานํ นิยฺยานสงฺขาตสฺส อริยมคฺคสฺส เหตุตฺตา ผลูปจาเรน อริยานํ นิยฺยานํฯ เตน จ เหตุภูเตน มคฺคกฺขเณ อริยา นิยฺยนฺติ นิคจฺฉนฺติฯ เกจิ ปน ‘‘นิยฺยานนฺติ มคฺโค’’ติ วทนฺติฯ อิธ อุปจารสฺส อธิปฺเปตตฺตา มคฺคกฺขเณ จ อาโลกสญฺญาย สพฺพกุสลธมฺมานญฺจ อภาวา ตํ น ยุชฺชติฯ นิวุตตฺตาติ ปฏิจฺฉนฺนตฺตาฯ นปฺปชานาตีติ ปุคฺคลวเสน วุตฺตํฯ

วิสุทฺธจิตฺตสฺสาติ อุปจารภูมิยํเยวฯ ขณิกสโมธานาติ จิตฺตกฺขเณ จิตฺตกฺขเณ อุปฺปชฺชนโต ขโณ เอเตสํ อตฺถีติ ขณิกา, อุปกฺกิเลสา, ขณิกานํ สโมธาโน สมาคโม ปพนฺโธ ขณิกสโมธาโนฯ ตสฺมา ขณิกสโมธานา, อุปฺปชฺชมานา อุปกฺกิเลสา ขณิกปฺปพนฺธวเสน ขณิกปรมฺปราวเสน อุปฺปชฺชนฺติ, น เอกจิตฺตกฺขณวเสนาติ วุตฺตํ โหติฯ

โสฬสญาณนิทฺเทสวณฺณนา นิฏฺฐิตาฯ

3. อุปกฺกิเลสญาณนิทฺเทสวณฺณนา

ปฐมจฺฉกฺกํ