เมนู

อรหตฺตมคฺเคน สพฺพกิเลสานนฺติอาทีสุ ปน อรหนฺตานํ สุฏฺฐุ วิปฺปฏิสาราทิอภาวโต อาเสวนาทิภาวโต จ ตานิ ปทานิ ยุชฺชนฺเตวฯ เอกนฺตนิพฺพิทายาติอาทีนิ ปน สติปฏฺฐานสมฺมปฺปธานานิ วิย มคฺคกฺขเณเยว โยเชตพฺพานิฯ

[42]

สํวรปาริสุทฺธิํ สมฺมา ปสฺสติ, อวิกฺเขปปาริสุทฺธิํ สมฺมา ปสฺสตีติ อิทํ ปน วจนทฺวยํ ผลสมาปตฺตตฺถาย วิปสฺสนาวเสน โยเชตพฺพํ, ทุติยวจนํ ปน นิโรธสมาปตฺตตฺถาย วิปสฺสนาวเสนาปิ ยุชฺชติฯ อาวชฺชนฺโต สิกฺขตีติอาทีสุ ปญฺจสุ วจเนสุ อรหโต สิกฺขิตพฺพาภาเวปิ อเสกฺขสีลกฺขนฺธาทิสภาวโต ‘‘สิกฺขตี’’ติ วุตฺตนฺติ เวทิตพฺพํฯ สทฺธาย อธิมุจฺจนฺโต สิกฺขตีติอาทีนิ ปน มคฺคกฺขณญฺเญว สนฺธาย วุตฺตานิฯ อญฺญานิปิ อุปจารปฺปนาวิปสฺสนามคฺควเสน วุตฺตานิ วจนานิ ยถาโยคํ โยเชตพฺพานีติฯ

สีลมยญาณนิทฺเทสวณฺณนา นิฏฺฐิตาฯ

3. สมาธิภาวนามยญาณนิทฺเทสวณฺณนา

[43] สมาธิภาวนามยญาณนิทฺเทเส อาทิโต ตาว เอกกโต ปฏฺฐาย ยาว ทสกา สมาธิปฺปเภทํ ทสฺเสนฺโต เอโก สมาธีติอาทิมาหฯ ตตฺถ จิตฺตสฺส เอกคฺคตาติ นานารมฺมณวิกฺเขปาภาวโต เอกํ อารมฺมณํ อคฺคํ อุตฺตมํ อสฺสาติ เอกคฺโค, เอกคฺคสฺส ภาโว เอกคฺคตาฯ สา ปน เอกคฺคตา จิตฺตสฺส, น สตฺตสฺสาติ ทสฺสนตฺถํ ‘‘จิตฺตสฺสา’’ติ วุตฺตํฯ ทุเก โลกิโยติ โลโก วุจฺจติ ลุชฺชนปลุชฺชนฏฺเฐน วฏฺฏํ, ตสฺมิํ ปริยาปนฺนภาเวน โลเก นิยุตฺโตติ โลกิโยฯ โลกุตฺตโรติ อุตฺติณฺโณติ อุตฺตโร, โลเก อปริยาปนฺนภาเวน โลกโต อุตฺตโรติ โลกุตฺตโรฯ ติเก สวิตกฺโก จ โส สวิจาโร จาติ สวิตกฺกสวิจาโรฯ เอวํ อวิตกฺกอวิจาโรฯ วิตกฺกวิจาเรสุ วิจาโรว มตฺตา ปมาณํ เอตสฺสาติ วิจารมตฺโต, วิจารโต อุตฺถริ วิตกฺเกน สทฺธิํ สมฺปโยคํ น คจฺฉตีติ อตฺโถฯ อวิตกฺโก จ โส วิจารมตฺโต จาติ อวิตกฺกวิจารมตฺโตฯ ตีสุปิ วิจฺเฉทํ กตฺวาปิ ปฐนฺติฯ