[68-9] ปุพฺเพติ อตีเต สงฺขาเร อารพฺภ อุปฺปนฺนกิเลสาฯ พฺราหฺมณาติ ภควา ชตุกณฺณิํ อาลปติฯ เสสํ สพฺพตฺถ ปากฏเมวฯ

เอวํ ภควา อิทมฺปิ สุตฺตํ อรหตฺตนิกูเฏเนว เทเสสิ, เทสนาปริโยสาเน จ ปุพฺพสทิโส เอว ธมฺมาภิสมโย อโหสีติฯ

สทฺธมฺมปฺปชฺโชติกาย จูฬนิทฺเทส-อฏฺฐกถาย

ชตุกณฺณิมาณวสุตฺตนิทฺเทสวณฺณนา นิฏฺฐิตาฯ

12. ภทฺราวุธมาณวสุตฺตนิทฺเทสวณฺณนา

[70] ทฺวาทสเม ภทฺราวุธสุตฺเต – โอกญฺชหนฺติ อาลยํ ชหํฯ ตณฺหจฺฉิทนฺติ ตณฺหากายจฺฉิทํฯ อเนชนฺติ โลกธมฺเมสุ นิกฺกมฺปํฯ นนฺทิญฺชหนฺติ อนาคตรูปาทิปตฺถนาชหํฯ เอกา เอว หิ สา ตณฺหา, ถุติวเสน อิธ นานปฺปการโต วุตฺตาฯ กปฺปญฺชหนฺติ ทุวิธํ กปฺปชหํฯ อภิยาเจติ อติวิย ยาจามิฯ สุตฺวาน นาคสฺส อปนมิสฺสนฺติ อิโตติ นาคสฺส ตว ภควโต วจนํ สุตฺวา อิโต ปาสาณกเจติยโต พหุชนา ปกฺกมิสฺสนฺตีติ อธิปฺปาโยฯ

เย อุปยุปาทานาติ ตณฺหาทิฏฺฐีหิ อุปคนฺตฺวา คหิตาฯ เจตโส อธิฏฺฐานาติ จิตฺเต ปติฏฺฐิตาฯ อภินิเวสานุสยาติ ปติฏฺฐหิตฺวา อาคนฺตฺวา สยิตาฯ

[71] ชนปเทหิ สงฺคตาติ องฺคาทีหิ ชนปเทหิ อิธ สมาคตาฯ วิยากโรหีติ ธมฺมํ เทเสหิฯ

สงฺคตาติ เอเต ขตฺติยาทโย เอกีภูตาฯ สมาคตาติ วุตฺตปฺปกาเรหิ ชนปเทหิ อาคตาฯ สโมหิตาติ ราสีภูตาฯ สนฺนิปติตาติ อธิโยคาฯ

[72] อถสฺส อาสยานุโลเมน ธมฺมํ เทเสนฺโต ภควา อุปรูปริคาถาโย อภาสิฯ ตตฺถ อาทานตณฺหนฺติ รูปาทีนํ อาทายิกํ คหณตณฺหํ, ตณฺหุปาทานนฺติ วุตฺตํ โหติฯ ยํ ยญฺหิ โลกสฺมิมุปาทิยนฺตีติ เอเตสุ อุทฺธาทิเภเทสุ ยํ ยํ คณฺหนฺติฯ