ฯ นโม ตสฺส ภควโต อรหโต สมฺมาสมฺพุทฺธสฺสฯ

ขุทฺทกนิกาเย

จูฬนิทฺเทส-อฏฺฐกถา

ปารายนวคฺคนิทฺเทโส

1. อชิตมาณวสุตฺตนิทฺเทสวณฺณนา

ปารายนวคฺคสฺส ปฐเม อชิตสุตฺตนิทฺเทเส –

[1]

‘‘เกนสฺสุ นิวุโต โลโก, (อิจฺจายสฺมา อชิโต,)

เกนสฺสุ นปฺปกาสติ;

กิสฺสาภิเลปนํ พฺรูสิ, กิํสุ ตสฺส มหพฺภย’’นฺติฯ –

อชิตมาณวสฺส ปุจฺฉิเต ปฐมปญฺเห จ อุปรูปริปญฺเห จ นิทฺเทเสสุ จ วุตฺตญฺจ อุตฺตานญฺจ วชฺเชตฺวา วิเสสเมว วกฺขามฯ ตตฺถ นิวุโตติ ปฏิจฺฉาทิโตฯ กิสฺสาภิเลปนํ พฺรูสีติ กิํ อสฺส โลกสฺส อภิเลปนํ วเทสิ?

อาวุโตติ อาวริโตฯ นิวุโตติ ปฏิจฺฉาทิโตฯ โอวุโตติ เหฏฺฐา ปฏิจฺฉาทิโตฯ ปิหิโตติ อุปริภาเคน ฉาทิโตฯ ปฏิจฺฉนฺโนติ อวิวโฏฯ ปฏิกุชฺชิโตติ อโธมุขํ ฉาทิโตฯ

นปฺปกาสตีติ นปฺปกาโส โหติฯ นปฺปภาสตีติ ญาณปฺปภาสํ น กโรติฯ น ตปตีติ ญาณตปํ น กโรติฯ น วิโรจตีติ ญาณวิโรจนํ น กโรติฯ น ญายตีติ น ชานียติฯ น ปญฺญายตีติ นปฺปญฺญายเตฯ