3. จูฬมาลุกฺยสุตฺตํ

[122] เอวํ เม สุตํ – เอกํ สมยํ ภควา สาวตฺถิยํ วิหรติ เชตวเน อนาถปิณฺฑิกสฺส อาราเมฯ อถ โข อายสฺมโต มาลุกฺยปุตฺตสฺส [มาลุงฺกฺยปุตฺตสฺส (สี. สฺยา. กํ. ปี.)] รโหคตสฺส ปฏิสลฺลีนสฺส เอวํ เจตโส ปริวิตกฺโก อุทปาทิ – ‘‘ยานิมานิ ทิฏฺฐิคตานิ ภควตา อพฺยากตานิ ฐปิตานิ ปฏิกฺขิตฺตานิ – ‘สสฺสโต โลโก’ติปิ, ‘อสสฺสโต โลโก’ติปิ, ‘อนฺตวา โลโก’ติปิ, ‘อนนฺตวา โลโก’ติปิ, ‘ตํ ชีวํ ตํ สรีร’นฺติปิ, ‘อญฺญํ ชีวํ อญฺญํ สรีร’นฺติปิ, ‘โหติ ตถาคโต ปรํ มรณา’ติปิ, ‘น โหติ ตถาคโต ปรํ มรณา’ติปิ, ‘โหติ จ น จ โหติ ตถาคโต ปรํ มรณา’ติปิ, ‘เนว โหติ น น โหติ ตถาคโต ปรํ มรณา’ติปิ – ตานิ เม ภควา น พฺยากโรติฯ ยานิ เม ภควา น พฺยากโรติ ตํ เม น รุจฺจติ, ตํ เม นกฺขมติฯ โสหํ ภควนฺตํ อุปสงฺกมิตฺวา เอตมตฺถํ ปุจฺฉิสฺสามิฯ สเจ เม ภควา พฺยากริสฺสติ – ‘สสฺสโต โลโก’ติ วา ‘อสสฺสโต โลโก’ติ วา…เป.… ‘เนว โหติ น น โหติ ตถาคโต ปรํ มรณา’ติ วา – เอวาหํ ภควติ พฺรหฺมจริยํ จริสฺสามิ; โน เจ เม ภควา พฺยากริสฺสติ – ‘สสฺสโต โลโก’ติ วา ‘อสสฺสโต โลโก’ติ วา…เป.… ‘เนว โหติ น น โหติ ตถาคโต ปรํ มรณา’ติ วา – เอวาหํ สิกฺขํ ปจฺจกฺขาย หีนายาวตฺติสฺสามี’’ติฯ

[123] อถ โข อายสฺมา มาลุกฺยปุตฺโต สายนฺหสมยํ ปฏิสลฺลานา วุฏฺฐิโต เยน ภควา เตนุปสงฺกมิ; อุปสงฺกมิตฺวา ภควนฺตํ อภิวาเทตฺวา เอกมนฺตํ นิสีทิฯ เอกมนฺตํ นิสินฺโน โข อายสฺมา มาลุกฺยปุตฺโต ภควนฺตํ เอตทโวจ –

[124] ‘‘อิธ มยฺหํ, ภนฺเต, รโหคตสฺส ปฏิสลฺลีนสฺส เอวํ เจตโส ปริวิตกฺโก อุทปาทิ – ยานิมานิ ทิฏฺฐิคตานิ ภควตา อพฺยากตานิ ฐปิตานิ ปฏิกฺขิตฺตานิ – ‘สสฺสโต โลโก’ติปิ, ‘อสสฺสโต โลโก’ติปิ…เป.… ‘เนว โหติ น น โหติ ตถาคโต ปรํ มรณา’ติปิ – ตานิ เม ภควา น พฺยากโรติฯ ยานิ เม ภควา น พฺยากโรติ ตํ เม น รุจฺจติ, ตํ เม นกฺขมติฯ โสหํ ภควนฺตํ อุปสงฺกมิตฺวา เอตมตฺถํ ปุจฺฉิสฺสามิฯ สเจ เม ภควา พฺยากริสฺสติ – ‘สสฺสโต โลโก’ติ วา, ‘อสสฺสโต โลโก’ติ วา…เป.… ‘เนว โหติ น น โหติ ตถาคโต ปรํ มรณา’ติ วา – เอวาหํ ภควติ, พฺรหฺมจริยํ จริสฺสามิฯ โน เจ เม ภควา พฺยากริสฺสติ – ‘สสฺสโต โลโก’ติ วา, ‘อสสฺสโต โลโก’ติ วา…เป.… ‘เนว โหติ น น โหติ ตถาคโต ปรํ มรณา’ติ วา – เอวาหํ สิกฺขํ ปจฺจกฺขาย หีนายาวตฺติสฺสามีติฯ สเจ ภควา ชานาติ – ‘สสฺสโต โลโก’ติ, ‘สสฺสโต โลโก’ติ เม ภควา พฺยากโรตุ; สเจ ภควา ชานาติ – ‘อสสฺสโต โลโก’ติ, ‘อสสฺสโต โลโก’ติ เม ภควา พฺยากโรตุฯ โน เจ ภควา ชานาติ – ‘สสฺสโต โลโก’ติ วา, ‘อสสฺสโต โลโก’ติ วา, อชานโต โข ปน อปสฺสโต เอตเทว อุชุกํ โหติ ยทิทํ – ‘น ชานามิ, น ปสฺสามี’ติฯ สเจ ภควา ชานาติ – ‘อนฺตวา โลโก’ติ, ‘อนนฺตวา โลโก’ติ เม ภควา พฺยากโรตุ; สเจ ภควา ชานาติ – ‘อนนฺตวา โลโก’ติ, ‘อนนฺตวา โลโก’ติ เม ภควา พฺยากโรตุฯ

โน เจ ภควา ชานาติ – ‘อนฺตวา โลโก’ติ วา, ‘อนนฺตวา โลโก’ติ วา, อชานโต โข ปน อปสฺสโต เอตเทว อุชุกํ โหติ ยทิทํ – ‘น ชานามิ, น ปสฺสามี’ติฯ สเจ ภควา ชานาติ – ‘ตํ ชีวํ ตํ สรีร’นฺติ, ‘ตํ ชีวํ ตํ สรีร’นฺติ เม ภควา พฺยากโรตุ; สเจ ภควา ชานาติ – ‘อญฺญํ ชีวํ อญฺญํ สรีร’นฺติ, ‘อญฺญํ ชีวํ อญฺญํ สรีร’นฺติ เม ภควา พฺยากโรตุฯ โน เจ ภควา ชานาติ – ‘ตํ ชีวํ ตํ สรีร’นฺติ วา, ‘อญฺญํ ชีวํ อญฺญํ สรีร’นฺติ วา, อชานโต โข ปน อปสฺสโต เอตเทว อุชุกํ โหติ ยทิทํ – ‘น ชานามิ, น ปสฺสามี’ติฯ สเจ ภควา ชานาติ – ‘โหติ ตถาคโต ปรํ มรณา’ติ, ‘โหติ ตถาคโต ปรํ มรณา’ติ เม ภควา พฺยากโรตุ; สเจ ภควา ชานาติ – ‘น โหติ ตถาคโต ปรํ มรณา’ติ, ‘น โหติ ตถาคโต ปรํ มรณา’ติ เม ภควา พฺยากโรตุฯ โน เจ ภควา ชานาติ – ‘โหติ ตถาคโต ปรํ มรณา’ติ วา, ‘น โหติ ตถาคโต ปรํ มรณา’ติ วา, อชานโต โข ปน อปสฺสโต เอตเทว อุชุกํ โหติ ยทิทํ – ‘น ชานามิ น ปสฺสามี’ติฯ สเจ ภควา ชานาติ – ‘โหติ จ น จ โหติ ตถาคโต ปรํ มรณา’ติ, ‘โหติ จ น จ โหติ ตถาคโต ปรํ มรณา’ติ เม ภควา พฺยากโรตุ; สเจ ภควา ชานาติ – ‘เนว โหติ น น โหติ ตถาคโต ปรํ มรณา’ติ, ‘เนว โหติ น น โหติ ตถาคโต ปรํ มรณา’ติ เม ภควา พฺยากโรตุฯ โน เจ ภควา ชานาติ – ‘โหติ จ น จ โหติ ตถาคโต ปรํ มรณา’ติ วา, ‘เนว โหติ น น โหติ ตถาคโต ปรํ มรณา’ติ วา, อชานโต โข ปน อปสฺสโต เอตเทว อุชุกํ โหติ ยทิทํ – ‘น ชานามิ, น ปสฺสามี’’’ติฯ

[125] ‘‘กิํ นุ [กิํ นุ โข (สฺยา. กํ. ก.)] ตาหํ, มาลุกฺยปุตฺต, เอวํ อวจํ – ‘เอหิ ตฺวํ, มาลุกฺยปุตฺต, มยิ พฺรหฺมจริยํ จร, อหํ เต พฺยากริสฺสามิ – ‘สสฺสโต โลโก’ติ วา, ‘อสสฺสโต โลโก’ติ วา, ‘อนฺตวา โลโก’ติ วา, ‘อนนฺตวา โลโก’ติ วา, ‘ตํ ชีวํ ตํ สรีร’นฺติ วา, ‘อญฺญํ ชีวํ อญฺญํ สรีร’นฺติ วา, ‘โหติ ตถาคโต ปรํ มรณา’ติ วา, ‘น โหติ ตถาคโต ปรํ มรณา’ติ วา, ‘โหติ จ น จ โหติ ตถาคโต ปรํ มรณา’ติ วา, ‘เนว โหติ น น โหติ ตถาคโต ปรํ มรณา’ติ วา’’ติ? ‘‘โน เหตํ, ภนฺเต’’ฯ

‘‘ตฺวํ วา ปน มํ เอวํ อวจ – อหํ, ภนฺเต, ภควติ พฺรหฺมจริยํ จริสฺสามิ , ภควา เม พฺยากริสฺสติ – ‘สสฺสโต โลโก’ติ วา, ‘อสสฺสโต โลโก’ติ วา, ‘อนฺตวา โลโก’ติ วา, ‘อนนฺตวา โลโก’ติ วา, ‘ตํ ชีวํ ตํ สรีร’นฺติ วา, ‘อญฺญํ ชีวํ อญฺญํ สรีร’นฺติ วา, ‘โหติ ตถาคโต ปรํ มรณา’ติ วา, ‘น โหติ ตถาคโต ปรํ มรณา’ติ วา, ‘โหติ จ น จ โหติ ตถาคโต ปรํ มรณา’ติ วา, ‘เนว โหติ น น โหติ ตถาคโต ปรํ มรณา’ติ วา’’ติ? ‘‘โน เหตํ, ภนฺเต’’ฯ ‘‘อิติ กิร, มาลุกฺยปุตฺต, เนวาหํ ตํ วทามิ – เอหิ ตฺวํ, มาลุกฺยปุตฺต, มยิ พฺรหฺมจริยํ จร, อหํ เต พฺยากริสฺสามิ – ‘สสฺสโต โลโก’ติ วา, ‘อสสฺสโต โลโก’ติ วา…เป.… ‘เนว โหติ น น โหติ ตถาคโต ปรํ มรณาติ วา’ติ; นปิ กิร มํ ตฺวํ วเทสิ – อหํ, ภนฺเต, ภควติ พฺรหฺมจริยํ จริสฺสามิ, ภควา เม พฺยากริสฺสติ – ‘สสฺสโต โลโก’ติ วา ‘อสสฺสโต โลโก’ติ วา…เป.… ‘เนว โหติ น น โหติ ตถาคโต ปรํ มรณา’ติ วา’’ติฯ เอวํ สนฺเต, โมฆปุริส, โก สนฺโต กํ ปจฺจาจิกฺขสิ?

[126] ‘‘โย โข, มาลุกฺยปุตฺต, เอวํ วเทยฺย – ‘น ตาวาหํ ภควติ พฺรหฺมจริยํ จริสฺสามิ ยาว เม ภควา น พฺยากริสฺสติ – ‘‘สสฺสโต โลโก’’ติ วา, ‘‘อสสฺสโต โลโก’’ติ วา…เป.… ‘‘เนว โหติ น น โหติ ตถาคโต ปรํ มรณา’’ติ วาติ, อพฺยากตเมว ตํ, มาลุกฺยปุตฺต, ตถาคเตน อสฺส, อถ โส ปุคฺคโล กาลํ กเรยฺยฯ เสยฺยถาปิ, มาลุกฺยปุตฺต, ปุริโส สลฺเลน วิทฺโธ อสฺส สวิเสน คาฬฺหปเลปเนนฯ ตสฺส มิตฺตามจฺจา ญาติสาโลหิตา ภิสกฺกํ สลฺลกตฺตํ อุปฏฺฐเปยฺยุํฯ

โส เอวํ วเทยฺย – ‘น ตาวาหํ อิมํ สลฺลํ อาหริสฺสามิ ยาว น ตํ ปุริสํ ชานามิ เยนมฺหิ วิทฺโธ, ขตฺติโย วา พฺราหฺมโณ วา เวสฺโส วา สุทฺโท วา’ติ; โส เอวํ วเทยฺย – ‘น ตาวาหํ อิมํ สลฺลํ อาหริสฺสามิ ยาว น ตํ ปุริสํ ชานามิ เยนมฺหิ วิทฺโธ, เอวํนาโม เอวํโคตฺโต อิติ วา’ติ; โส เอวํ วเทยฺย – ‘น ตาวาหํ อิมํ สลฺลํ อาหริสฺสามิ ยาว น ตํ ปุริสํ ชานามิ เยนมฺหิ วิทฺโธ, ทีโฆ วา รสฺโส วา มชฺฌิโม วา’ติ; โส เอวํ วเทยฺย – ‘น ตาวาหํ อิมํ สลฺลํ อาหริสฺสามิ ยาว น ตํ ปุริสํ ชานามิ เยนมฺหิ วิทฺโธ, กาโฬ วา สาโม วา มงฺคุรจฺฉวี วา’ติ; โส เอวํ วเทยฺย – ‘น ตาวาหํ อิมํ สลฺลํ อาหริสฺสามิ ยาว น ตํ ปุริสํ ชานามิ เยนมฺหิ วิทฺโธ, อมุกสฺมิํ คาเม วา นิคเม วา นคเร วา’ติ; โส เอวํ วเทยฺย – ‘น ตาวาหํ อิมํ สลฺลํ อาหริสฺสามิ ยาว น ตํ ธนุํ ชานามิ เยนมฺหิ วิทฺโธ, ยทิ วา จาโป ยทิ วา โกทณฺโฑ’ติ; โส เอวํ วเทยฺย – ‘น ตาวาหํ อิมํ สลฺลํ อาหริสฺสามิ ยาว น ตํ ชิยํ ชานามิ ยายมฺหิ วิทฺโธ , ยทิ วา อกฺกสฺส ยทิ วา สณฺหสฺส [สณฺฐสฺส (สี. สฺยา. กํ. ปี.)] ยทิ วา นฺหารุสฺส ยทิ วา มรุวาย ยทิ วา ขีรปณฺณิโน’ติ; โส เอวํ วเทยฺย – ‘น ตาวาหํ อิมํ สลฺลํ อาหริสฺสามิ ยาว น ตํ กณฺฑํ ชานามิ เยนมฺหิ วิทฺโธ, ยทิ วา คจฺฉํ ยทิ วา โรปิม’นฺติ; โส เอวํ วเทยฺย – ‘น ตาวาหํ อิมํ สลฺลํ อาหริสฺสามิ ยาว น ตํ กณฺฑํ ชานามิ เยนมฺหิ วิทฺโธ, ยสฺส ปตฺเตหิ วาชิตํ [วาขิตฺตํ (ก.)] ยทิ วา คิชฺฌสฺส ยทิ วา กงฺกสฺส ยทิ วา กุลลสฺส ยทิ วา โมรสฺส ยทิ วา สิถิลหนุโน’ติ; โส เอวํ วเทยฺย – ‘น ตาวาหํ อิมํ สลฺลํ อาหริสฺสามิ ยาว น ตํ กณฺฑํ ชานามิ เยนมฺหิ วิทฺโธ, ยสฺส นฺหารุนา ปริกฺขิตฺตํ ยทิ วา ควสฺส ยทิ วา มหิํสสฺส ยทิ วา เภรวสฺส [โรรุวสฺส (สี. สฺยา. กํ. ปี.)] ยทิ วา เสมฺหารสฺสา’ติ; โส เอวํ วเทยฺย – ‘น ตาวาหํ อิมํ สลฺลํ อาหริสฺสามิ ยาว น ตํ สลฺลํ ชานามิ เยนมฺหิ วิทฺโธ, ยทิ วา สลฺลํ ยทิ วา ขุรปฺปํ ยทิ วา เวกณฺฑํ ยทิ วา นาราจํ ยทิ วา วจฺฉทนฺตํ ยทิ วา กรวีรปตฺต’นฺติ – อญฺญาตเมว ตํ, มาลุกฺยปุตฺต, เตน ปุริเสน อสฺส, อถ โส ปุริโส กาลํ กเรยฺยฯ เอวเมว โข, มาลุกฺยปุตฺต, โย เอวํ วเทยฺย – ‘น ตาวาหํ ภควติ พฺรหฺมจริยํ จริสฺสามิ ยาว เม ภควา น พฺยากริสฺสติ – ‘‘สสฺสโต โลโก’’ติ วา ‘‘อสสฺสโต โลโก’’ติ วา…เป.… ‘‘เนว โหติ น น โหติ ตถาคโต ปรํ มรณา’’ติ วาติ – อพฺยากตเมว ตํ, มาลุกฺยปุตฺต, ตถาคเตน อสฺส, อถ โส ปุคฺคโล กาลงฺกเรยฺยฯ

[127] ‘‘‘สสฺสโต โลโก’ติ, มาลุกฺยปุตฺต, ทิฏฺฐิยา สติ พฺรหฺมจริยวาโส อภวิสฺสาติ , เอวํ ‘โน อสสฺสโต โลโก’ติ, มาลุกฺยปุตฺต, ทิฏฺฐิยา สติ พฺรหฺมจริยวาโส อภวิสฺสาติ, เอวมฺปิ ‘โน สสฺสโต โลโก’ติ วา, มาลุกฺยปุตฺต, ทิฏฺฐิยา สติ, ‘อสสฺสโต โลโก’ติ วา ทิฏฺฐิยา สติ อตฺเถว ชาติ, อตฺถิ ชรา, อตฺถิ มรณํ, สนฺติ โสกปริเทวทุกฺขโทมนสฺสุปายาสา; เยสาหํ ทิฏฺเฐว ธมฺเม นิฆาตํ ปญฺญเปมิ ฯ ‘อนฺตวา โลโก’ติ, มาลุกฺยปุตฺต, ทิฏฺฐิยา สติ พฺรหฺมจริยวาโส อภวิสฺสาติ, เอวํ ‘โน อนนฺตวา โลโก’ติ, มาลุกฺยปุตฺต, ทิฏฺฐิยา สติ พฺรหฺมจริยวาโส อภวิสฺสาติ, เอวมฺปิ ‘โน อนฺตวา โลโก’ติ วา, มาลุกฺยปุตฺต, ทิฏฺฐิยา สติ, ‘อนนฺตวา โลโก’ติ วา ทิฏฺฐิยา สติ อตฺเถว ชาติ, อตฺถิ ชรา, อตฺถิ มรณํ, สนฺติ โสกปริเทวทุกฺขโทมนสฺสุปายาสา; เยสาหํ ทิฏฺเฐว ธมฺเม นิฆาตํ ปญฺญเปมิฯ ‘ตํ ชีวํ ตํ สรีร’นฺติ, มาลุกฺยปุตฺต, ทิฏฺฐิยา สติ พฺรหฺมจริยวาโส อภวิสฺสาติ, เอวํ ‘โน อญฺญํ ชีวํ อญฺญํ สรีร’นฺติ, มาลุกฺยปุตฺต, ทิฏฺฐิยา สติ พฺรหฺมจริยวาโส อภวิสฺสาติ, เอวมฺปิ ‘โน ตํ ชีวํ ตํ สรีร’นฺติ วา, มาลุกฺยปุตฺต, ทิฏฺฐิยา สติ, ‘อญฺญํ ชีวํ อญฺญํ สรีร’นฺติ วา ทิฏฺฐิยา สติ อตฺเถว ชาติ…เป.… นิฆาตํ ปญฺญเปมิฯ ‘โหติ ตถาคโต ปรํ มรณา’ติ, มาลุกฺยปุตฺต, ทิฏฺฐิยา สติ พฺรหฺมจริยวาโส อภวิสฺสาติ, เอวํ ‘โน น โหติ ตถาคโต ปรํ มรณา’ติ, มาลุกฺยปุตฺต, ทิฏฺฐิยา สติ พฺรหฺมจริยวาโส อภวิสฺสาติ, เอวมฺปิ ‘โน โหติ ตถาคโต ปรํ มรณา’ติ วา, มาลุกฺยปุตฺต, ทิฏฺฐิยา สติ, ‘น โหติ ตถาคโต ปรํ มรณา’ติ วา ทิฏฺฐิยา สติ อตฺเถว ชาติ…เป.… เยสาหํ ทิฏฺเฐว ธมฺเม นิฆาตํ ปญฺญเปมิฯ ‘โหติ จ น จ โหติ ตถาคโต ปรํ มรณา’ติ, มาลุกฺยปุตฺต, ทิฏฺฐิยา สติ พฺรหฺมจริยวาโส อภวิสฺสาติ, เอวํ ‘โน เนว โหติ น น โหติ ตถาคโต ปรํ มรณา’ติ, มาลุกฺยปุตฺต, ทิฏฺฐิยา สติ พฺรหฺมจริยวาโส อภวิสฺสาติ, เอวมฺปิ ‘โน โหติ จ น จ โหติ ตถาคโต ปรํ มรณา’ติ, มาลุกฺยปุตฺต, ทิฏฺฐิยา สติ, ‘เนว โหติ น น โหติ ตถาคโต ปรํ มรณา’ติ วา ทิฏฺฐิยา สติ อตฺเถว ชาติ…เป.… เยสาหํ ทิฏฺเฐว ธมฺเม นิฆาตํ ปญฺญเปมิฯ

[128] ‘‘ตสฺมาติห, มาลุกฺยปุตฺต, อพฺยากตญฺจ เม อพฺยากตโต ธาเรถ; พฺยากตญฺจ เม พฺยากตโต ธาเรถฯ

กิญฺจ, มาลุกฺยปุตฺต, มยา อพฺยากตํ? ‘สสฺสโต โลโก’ติ มาลุกฺยปุตฺต, มยา อพฺยากตํ; ‘อสสฺสโต โลโก’ติ – มยา อพฺยากตํ; ‘อนฺตวา โลโก’ติ – มยา อพฺยากตํ; ‘อนนฺตวา โลโก’ติ – มยา อพฺยากตํ; ‘ตํ ชีวํ ตํ สรีร’นฺติ – มยา อพฺยากตํ; ‘อญฺญํ ชีวํ อญฺญํ สรีร’นฺติ – มยา อพฺยากตํ; ‘โหติ ตถาคโต ปรํ มรณา’ติ – มยา อพฺยากตํ; ‘น โหติ ตถาคโต ปรํ มรณา’ติ – มยา อพฺยากตํ; ‘โหติ จ น จ โหติ ตถาคโต ปรํ มรณา’ติ – มยา อพฺยากตํ; ‘เนว โหติ น น โหติ ตถาคโต ปรํ มรณา’ติ – มยา อพฺยากตํฯ กสฺมา เจตํ, มาลุกฺยปุตฺต, มยา อพฺยากตํ? น เหตํ, มาลุกฺยปุตฺต, อตฺถสํหิตํ น อาทิพฺรหฺมจริยกํ น [เนตํ (สี.)] นิพฺพิทาย น วิราคาย น นิโรธาย น อุปสมาย น อภิญฺญาย น สมฺโพธาย น นิพฺพานาย สํวตฺตติฯ ตสฺมา ตํ มยา อพฺยากตํฯ กิญฺจ, มาลุกฺยปุตฺต, มยา พฺยากตํ? ‘อิทํ ทุกฺข’นฺติ, มาลุกฺยปุตฺต, มยา พฺยากตํ; ‘อยํ ทุกฺขสมุทโย’ติ – มยา พฺยากตํ; ‘อยํ ทุกฺขนิโรโธ’ติ – มยา พฺยากตํ; ‘อยํ ทุกฺขนิโรธคามินี ปฏิปทา’ติ – มยา พฺยากตํฯ กสฺมา เจตํ, มาลุกฺยปุตฺต, มยา พฺยากตํ? เอตญฺหิ, มาลุกฺยปุตฺต, อตฺถสํหิตํ เอตํ อาทิพฺรหฺมจริยกํ นิพฺพิทาย วิราคาย นิโรธาย อุปสมาย อภิญฺญาย สมฺโพธาย นิพฺพานาย สํวตฺตติฯ ตสฺมา ตํ มยา พฺยากตํฯ ตสฺมาติห, มาลุกฺยปุตฺต , อพฺยากตญฺจ เม อพฺยากตโต ธาเรถ; พฺยากตญฺจ เม พฺยากตโต ธาเรถา’’ติฯ

อิทมโวจ ภควาฯ อตฺตมโน อายสฺมา มาลุกฺยปุตฺโต ภควโต ภาสิตํ อภินนฺทีติฯ

จูฬมาลุกฺยสุตฺตํ นิฏฺฐิตํ ตติยํฯ

4. มหามาลุกฺยสุตฺตํ

[129] เอวํ เม สุตํ – เอกํ สมยํ ภควา สาวตฺถิยํ วิหรติ เชตวเน อนาถปิณฺฑิกสฺส อาราเมฯ ตตฺร โข ภควา ภิกฺขู อามนฺเตสิ – ‘‘ภิกฺขโว’’ติฯ ‘‘ภทนฺเต’’ติ เต ภิกฺขู ภควโต ปจฺจสฺโสสุํฯ ภควา เอตทโวจ – ‘‘ธาเรถ โน ตุมฺเห, ภิกฺขเว, มยา เทสิตานิ ปญฺโจรมฺภาคิยานิ สํโยชนานี’’ติ?

เอวํ วุตฺเต, อายสฺมา มาลุกฺยปุตฺโต ภควนฺตํ เอตทโวจ – ‘‘อหํ โข, ภนฺเต, ธาเรมิ ภควตา เทสิตานิ ปญฺโจรมฺภาคิยานิ สํโยชนานี’’ติฯ