ภิกฺขู อุชฺฌายนฺติ ขิยฺยนฺติ วิปาเจนฺติ – ‘‘กถญฺหิ นาม อายสฺมา มหาโมคฺคลฺลาโน อาเนญฺชํ สมาธิํ สมาปนฺโน สทฺทํ โสสฺสติ! อุตฺตริมนุสฺสธมฺมํ อายสฺมา มหาโมคฺคลฺลาโน อุลฺลปตี’’ติฯ ภควโต เอตมตฺถํ อาโรเจสุํฯ ‘‘อตฺเถโส, ภิกฺขเว, สมาธิ โส จ โข อปริสุทฺโธฯ สจฺจํ, ภิกฺขเว, โมคฺคลฺลาโน อาหฯ อนาปตฺติ, ภิกฺขเว, โมคฺคลฺลานสฺสา’’ติฯ

อถ โข อายสฺมา โสภิโต ภิกฺขู อามนฺเตสิ – ‘‘อหํ, อาวุโส, ปญฺจ กปฺปสตานิ อนุสฺสรามี’’ติฯ ภิกฺขู อุชฺฌายนฺติ ขิยฺยนฺติ วิปาเจนฺติ – ‘‘กถญฺหิ นาม อายสฺมา โสภิโต เอวํ วกฺขติ – ‘อหํ, อาวุโส , ปญฺจ กปฺปสตานิ อนุสฺสรามี’ติ! อุตฺตริมนุสฺสธมฺมํ อายสฺมา โสภิโต อุลฺลปตี’’ติฯ ภควโต เอตมตฺถํ อาโรเจสุํฯ ‘‘อตฺเถสา, ภิกฺขเว, โสภิตสฺสฯ สา จ โข เอกาเยว ชาติฯ สจฺจํ, ภิกฺขเว, โสภิโต อาหฯ อนาปตฺติ, ภิกฺขเว, โสภิตสฺสาติฯ

จตุตฺถปาราชิกํ สมตฺตํฯ

[233] อุทฺทิฏฺฐา โข อายสฺมนฺโต จตฺตาโร ปาราชิกา ธมฺมา, เยสํ ภิกฺขุ อญฺญตรํ วา อญฺญตรํ วา อาปชฺชิตฺวา น ลภติ ภิกฺขูหิ สทฺธิํ สํวาสํ, ยถา ปุเร ตถา ปจฺฉา, ปาราชิโก โหติ อสํวาโสฯ ตตฺถายสฺมนฺเต ปุจฺฉามิ – ‘‘กจฺจิตฺถ ปริสุทฺธา’’? ทุติยมฺปิ ปุจฺฉามิ – ‘‘กจฺจิตฺถ ปริสุทฺธา’’? ตติยมฺปิ ปุจฺฉามิ – ‘‘กจฺจิตฺถ ปริสุทฺธา’’? ปริสุทฺเธตฺถายสฺมนฺโต, ตสฺมา ตุณฺหี, เอวเมตํ ธารยามีติฯ

ปาราชิกํ นิฏฺฐิตํฯ

ตสฺสุทฺทานํ –

เมถุนาทินฺนาทานญฺจ, มนุสฺสวิคฺคหุตฺตริ;

ปาราชิกานิ จตฺตาริ, เฉชฺชวตฺถู อสํสยาติฯ

ปาราชิกกณฺฑํ นิฏฺฐิตํฯ

2. สงฺฆาทิเสสกณฺฑํ

1. สุกฺกวิสฺสฏฺฐิสิกฺขาปทํ

อิเม โข ปนายสฺมนฺโต เตรส สงฺฆาทิเสสา

ธมฺมา อุทฺเทสํ อาคจฺฉนฺติฯ