ปุพฺเพวสฺส โหติ มุสา ภณิสฺสนฺติ , ภณนฺตสฺส โหติ มุสา ภณามีติ, ภณิตสฺส โหติ มุสา มยา ภณิตนฺติ, วินิธาย ทิฏฺฐิํ, วินิธาย ขนฺติํ, วินิธาย รุจิํ, วินิธาย ภาวํฯ

เปยฺยาลปนฺนรสกํ นิฏฺฐิตํฯ

ปจฺจยปฺปฏิสํยุตฺตวารกถา นิฏฺฐิตาฯ

อุตฺตริมนุสฺสธมฺมจกฺกเปยฺยาลํ นิฏฺฐิตํฯ

[222] อนาปตฺติ อธิมาเนน, อนุลฺลปนาธิปฺปายสฺส, อุมฺมตฺตกสฺส, ขิตฺตจิตฺตสฺส, เวทนาฏฺฏสฺส, อาทิกมฺมิกสฺสาติฯ

วินีตวตฺถุอุทฺทานคาถา

อธิมาเน [อธิมาเนน (ปี.)] อรญฺญมฺหิ, ปิณฺโฑปชฺฌาริยาปโถ;

สํโยชนา รโหธมฺมา, วิหาโร ปจฺจุปฏฺฐิโตฯ

น ทุกฺกรํ วีริยมโถปิ มจฺจุโน;

ภายาวุโส วิปฺปฏิสาริ สมฺมา;

วิริเยน โยเคน อาราธนาย;

อถ เวทนาย อธิวาสนา ทุเวฯ

พฺราหฺมเณ ปญฺจ วตฺถูนิ, อญฺญํ พฺยากรณา ตโย;

อคาราวรณา กามา, รติ จาปิ อปกฺกมิฯ

อฏฺฐิ เปสิ อุโภ คาวฆาตกา;

ปิณฺโฑ สากุณิโก นิจฺฉวิ โอรพฺภิ;

อสิ จ สูกริโก สตฺติ มาควิ;

อุสุ จ การณิโก สูจิ สารถิฯ

โย จ สิพฺพียติ สูจโก หิ โส;

อณฺฑภาริ อหุ คามกูฏโก;

กูเป นิมุคฺโค หิ โส ปารทาริโก;

คูถขาที อหุ ทุฏฺฐพฺราหฺมโณฯ

นิจฺฉวิตฺถี อติจารินี อหุ;

มงฺคุลิตฺถี อหุ อิกฺขณิตฺถิกา;

โอกิลินี หิ สปตฺตงฺคาโรกิริ;

สีสจฺฉินฺโน อหุ โจรฆาตโกฯ

ภิกฺขุ ภิกฺขุนี สิกฺขมานา;

สามเณโร อถ สามเณริกา;

กสฺสปสฺส วินยสฺมิํ ปพฺพชํ;

ปาปกมฺมมกริํสุ ตาวเทฯ

ตโปทา ราชคเห ยุทฺธํ, นาคาโนคาหเนน จ;

โสภิโต อรหํ ภิกฺขุ, ปญฺจกปฺปสตํ สเรติฯ

วินีตวตฺถุ

[223] เตน โข ปน สมเยน อญฺญตโร ภิกฺขุ อธิมาเนน อญฺญํ พฺยากาสิฯ ตสฺส กุกฺกุจฺจํ อโหสิ – ‘‘ภควตา สิกฺขาปทํ ปญฺญตฺตํฯ กจฺจิ นุ โข อหํ ปาราชิกํ อาปตฺติํ อาปนฺโน’’ติ? ภควโต เอตมตฺถํ อาโรเจสิฯ ‘‘อนาปตฺติ, ภิกฺขุ, อธิมาเนนา’’ติฯ

เตน โข ปน สมเยน อญฺญตโร ภิกฺขุ ปณิธาย อรญฺเญ วิหรติ – ‘‘เอวํ มํ ชโน สมฺภาเวสฺสตี’’ติฯ ตํ ชโน สมฺภาเวสิฯ ตสฺส กุกฺกุจฺจํ อโหสิ…เป.… ‘‘อนาปตฺติ, ภิกฺขุ, ปาราชิกสฺสฯ น จ, ภิกฺขเว, ปณิธาย อรญฺเญ วตฺถพฺพํฯ โย วเสยฺย, อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺสา’’ติฯ

เตน โข ปน สมเยน อญฺญตโร ภิกฺขุ ปณิธาย ปิณฺฑาย จรติ – ‘‘เอวํ มํ ชโน สมฺภาเวสฺสตี’’ติฯ ตํ ชโน สมฺภาเวสิฯ ตสฺส กุกฺกุจฺจํ อโหสิ…เป.… ‘‘อนาปตฺติ, ภิกฺขุ, ปาราชิกสฺสฯ น จ, ภิกฺขเว, ปณิธาย ปิณฺฑาย จริตพฺพํฯ โย จเรยฺย, อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺสา’’ติฯ

เตน โข ปน สมเยน อญฺญตโร ภิกฺขุ อญฺญตรํ ภิกฺขุํ เอตทโวจ – ‘‘เย, อาวุโส, อมฺหากํ อุปชฺฌายสฺส สทฺธิวิหาริกา สพฺเพว อรหนฺโต’’ติฯ