10. กณฺฏกสิกฺขาปทวณฺณนา
[428] ทสเม – ทิฏฺฐิคตํ อุปฺปนฺนนฺติ อริฏฺฐสฺส วิย เอตสฺสาปิ อโยนิโส อุมฺมุชฺชนฺตสฺส อุปฺปนฺนํฯ นาเสตูติ เอตฺถ ติวิธา นาสนา – สํวาสนาสนา, ลิงฺคนาสนา, ทณฺฑกมฺมนาสนาติฯ ตตฺถ อาปตฺติยา อทสฺสนาทีสุ อุกฺเขปนา สํวาสนาสนา นามฯ ‘‘ทูสโก นาเสตพฺโพ (ปารา. 66) เมตฺติยํ ภิกฺขุนิํ นาเสถา’’ติ (ปารา. 384) อยํ ลิงฺคนาสนา นามฯ ‘‘อชฺชตคฺเค เต อาวุโส สมณุทฺเทส น เจว โส ภควา สตฺถา อปทิสิตพฺโพ’’ติ อยํ ทณฺฑกมฺมนาสนา นามฯ อยํ อิธ อธิปฺเปตาฯ เตนาห – ‘‘เอวญฺจ ปน ภิกฺขเว นาเสตพฺโพ…เป.… วินสฺสา’’ติฯ ตตฺถ จราติ คจฺฉฯ ปิเรติ ปร อมามกฯ วินสฺสาติ นสฺส; ยตฺถ เต น ปสฺสาม, ตตฺถ คจฺฉาติฯ
[429] อุปลาเปยฺยาติ สงฺคณฺเหยฺยฯ อุปฏฺฐาเปยฺยาติ เตน อตฺตโน อุปฏฺฐานํ การาเปยฺยฯ เสสํ อริฏฺฐสิกฺขาปเท วุตฺตนเยเนว เวทิตพฺพํ สทฺธิํ สมุฏฺฐานาทีหีติฯ
กณฺฏกสิกฺขาปทํ ทสมํฯ
สมตฺโต วณฺณนากฺกเมน สปฺปาณกวคฺโค สตฺตโมฯ
8. สหธมฺมิกวคฺโค
1. สหธมฺมิกสิกฺขาปทวณฺณนา
[434] สหธมฺมิกวคฺคสฺส ปฐมสิกฺขาปเท – เอตสฺมิํ สิกฺขาปเทติ เอตสฺมิํ สิกฺขาปเท ยํ วุตฺตํ, ตํ น ตาว สิกฺขิสฺสามิฯ อาปตฺติ ปาจิตฺติยสฺสาติ เอตฺถ ปน วาจาย วาจาย อาปตฺติ เวทิตพฺพาฯ สิกฺขมาเนน ภิกฺขเว ภิกฺขุนาติ โอวาทํ สิรสา สมฺปฏิจฺฉิตฺวา สิกฺขิตุกาเมเนว หุตฺวา อาชานิตพฺพญฺเจว ปุจฺฉิตพฺพญฺจ อุปปริกฺขิตพฺพญฺจฯ เสสเมตฺถ ทุพฺพจสิกฺขาปเท วุตฺตนเยเนว ปทตฺถโต เวทิตพฺพํฯ วินิจฺฉยโต อุตฺตานเมวฯ
ติสมุฏฺฐานํ – กิริยํ, สญฺญาวิโมกฺขํ, สจิตฺตกํ, โลกวชฺชํ, กายกมฺมํ, วจีกมฺมํ, อกุสลจิตฺตํ, ทุกฺขเวทนนฺติฯ
สหธมฺมิกสิกฺขาปทํ ปฐมํฯ