เมนู

อปิจ อนฺโตอุปจารสีมาย ภิกฺขุํ ทิสฺวา อาปุจฺฉิสฺสามีติ คนฺตฺวา ตตฺถ ยํ ปสฺสติ, โส อาปุจฺฉิตพฺโพฯ โน เจ ปสฺสติ, อสนฺตํ ภิกฺขุํ อนาปุจฺฉา ปวิฏฺโฐ นาม โหติฯ

[302] อนฺตรารามนฺติ อนฺโตคาเม วิหาโร โหติ, ตํ คจฺฉติฯ ภตฺติยฆรนฺติ นิมนฺติตฆรํ วา สลากภตฺตาทิทายกานํ วา ฆรํฯ อาปทาสูติ ชีวิตพฺรหฺมจริยนฺตราเยสุ สติ คนฺตุํ วฏฺฏติฯ เสสเมตฺถ อุตฺตานเมวฯ

กถินสมุฏฺฐานํ – กายวาจโต กายวาจาจิตฺตโต จ สมุฏฺฐาติ, กิริยากิรยํ, โนสญฺญาวิโมกฺขํ, อจิตฺตกํ, ปณฺณตฺติวชฺชํ, กายกมฺมํ, วจีกมฺมํ, ติจิตฺตํ, ติเวทนนฺติฯ

จาริตฺตสิกฺขาปทํ ฉฏฺฐํฯ

7. มหานามสิกฺขาปทวณฺณนา

[303] สตฺตมสิกฺขาปเท – มหานาโม นาม ภควโต จูฬปิตุปุตฺโต มาสมตฺเตน มหลฺลกตโร ทฺวีสุ ผเลสุ ปติฏฺฐิโต อริยสาวโกฯ เภสชฺชํ อุสฺสนฺนํ โหตีติ วชโต อาหริตฺวา ฐปิตสปฺปิ พหุ โหติฯ

[306] สาทิตพฺพาติ ตสฺมิํ สมเย โรโค นตฺถีติ น ปฏิกฺขิปิตพฺพา; โรเค สติ วิญฺญาเปสฺสามีติ อธิวาเสตพฺพาฯ เอตฺตเกหิ เภสชฺเชหิ ปวาเรมีติ นามวเสน สปฺปิเตลาทีสุ ทฺวีหิ ตีหิ วา ปริมาณวเสน ปตฺเถน นาฬิยา อาฬฺหเกนาติ วาฯอญฺญํ เภสชฺชํ วิญฺญาเปตีติ สปฺปินา ปวาริโต เตลํ วิญฺญาเปติ, อาฬฺหเกน ปวาริโต โทณํฯ น เภสชฺเชน กรณีเยนาติ มิสฺสกภตฺเตนปิ เจ ยาเปตุํ สกฺโกติ, น เภสชฺชกรณียํ นาม โหติฯ

[310] ปวาริตานนฺติ เย อตฺตโน ปุคฺคลิกาย ปวารณาย ปวาริตา; เตสํ ปวาริตานุรูเปน วิญฺญตฺติยา อนาปตฺติฯ สงฺฆวเสน ปวาริเตสุ ปน ปมาณํ สลฺลกฺเขตพฺพเมวาติฯ เสสํ อุตฺตานเมวฯ

ฉสมุฏฺฐานํ – กิริยํ, โนสญฺญาวิโมกฺขํ, อจิตฺตกํ, ปณฺณตฺติวชฺชํ, กายกมฺมํ, วจีกมฺมํ, ติจิตฺตํ, ติเวทนนฺติฯ

มหานามสิกฺขาปทํ สตฺตมํฯ

8. อุยฺยุตฺตเสนาสิกฺขาปทวณฺณนา

[311] อฏฺฐเม อพฺภุยฺยาโตติ อภิอุยฺยาโต; ปรเสนํ อภิมุโข คมิสฺสามีติ นครโต นิคฺคโตติ อตฺโถฯ อุยฺยุตฺตนฺติ กตอุยฺโยคํ; คามโต นิกฺขนฺตนฺติ อตฺโถฯ

[314] ทฺวาทสปุริโส หตฺถีติ จตฺตาโร อาโรหกา เอเกกปาทรกฺขกา ทฺเว ทฺเวติ เอวํ ทฺวาทสปุริโส โหติฯ ติปุริโส อสฺโสติ เอโก อาโรหโก ทฺเว ปาทรกฺขกาติ เอวํ ติปุริโส โหติฯ จตุปุริโส รโถติ เอโก สารถิ เอโก โยโธ ทฺเว อาณิรกฺขกาติ เอวํ จตุปุริโส โหติฯ จตฺตาโร ปุริสา สรหตฺถาติ อาวุธหตฺถา จตฺตาโร ปุริสาติ อยํ ปจฺฉิมโกฏิยา จตุรงฺคสมนฺนาคตา เสนา นามฯ อีทิสํ เสนํ ทสฺสนาย คจฺฉโต ปเท ปเท ทุกฺกฏํฯ ทสฺสนูปจารํ วิชหิตฺวาติ เกนจิ อนฺตริตา วา นินฺนํ โอรุฬฺหา วา น ทิสฺสติ; อิธ ฐตฺวา น สกฺกา ทฏฺฐุนฺติ อญฺญํ ฐานํ คนฺตฺวา ปสฺสโต ปโยเค ปโยเค ปาจิตฺติยนฺติ อตฺโถฯ

[315] เอกเมกนฺติ หตฺถิอาทีสุ จตูสุ องฺเคสุ เอกเมกํ; อนฺตมโส เอกปุริสารุฬฺหกหตฺถิมฺปิ เอกมฺปิ สรหตฺถํ ปุริสํฯ อนุยฺยุตฺตา นาม ราชา อุยฺยานํ วา นทิํ วา คจฺฉติ; เอวํ อนุยฺยุตฺตา โหติฯ

[316] อาปทาสูติ ชีวิตพฺรหฺมจริยนฺตราเยสุ สติ เอตฺถ คโต มุญฺจิสฺสามีติ คจฺฉโต อนาปตฺติฯ เสสเมตฺถ อุตฺตานเมวฯ เอฬกโลมสมุฏฺฐานํ – กิริยํ, โนสญฺญาวิโมกฺขํ, อจิตฺตกํ, โลกวชฺชํ, กายกมฺมํ, อกุสลจิตฺตํ, ติเวทนนฺติฯ

อุยฺยุตฺตเสนาสิกฺขาปทํ อฏฺฐมํฯ